Son olarak CHP Adıyaman Milletvekili Şevket Köse'nin konuyu meclis gündemine taşımasıyla tekrar gündeme gelen bedelli askerlik tartışması 150 bin genci heyecanlandırıyor.
##anket=haber_bedelli##
Bedelli askerlik, Genelkurmay'ın değil ama halkın ve siyasetin önemli bir gündem maddesi... Fakat şimdiye kadar gerek siyasi kanattan gerekse askeri kanattan yüzleri güldürecek bir haber çıkmadı.
En son CHP Adıyaman Milletvekili Şevket Köse'nin bu konuyu meclis gündemine taşımasıyla bedelli askerlik tartışması tekrar gündeme geldi.
"BEDELLİ ASKERLİK YOK"
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ise, yasada bedelli askerliğin olduğunu ama gündemlerinde olmadığını söyleyerek "İhtiyaç fazlasına göre buna TSK karar verir. Benim bir bakan olarak böylesine teknik bir konuda inisiyatif kullanmam doğru olmaz. TSK'nın ihtiyaçları göz önünde bulundurularak karar veriliyor" dedi.
Konu Genelkurmay'ın her hafta düzenlediği haftalık bilgilendirme toplantısında birkaç kez gündeme geldiyse de soru olmaktan öteye geçmedi.
"EKONOMİYE KATKISI OLUR MU?" Cumhuriyet tarihinde 10 kez uygulanan bedelli askerlik en son 17 Ağustos depreminin ardından alınmış ve binlerce kişi müracaat ederek bu haktan yararlanmıştı. Küresel mali krizin etkilerinin hissedilmeye başladığı bu günlerde bedelli askerlik ile ilgili müthiş bir talep var. Bu talep internet ortamında oluşturulan bedelli askerlik forumlarının üye sayısı ile de anlaşılabiliyor. Ekonomik krizin etkilediği böyle bir ortamda askere gitmenin kendilerini ekonomik anlamda derinden sarsacağını ifade eden forum üyeleri, yetkililerin bir an önce bu soruna bir çare bulmasını bekliyorlar. Hükümete ve muhalefet partileri CHP-MHP'ye yönelik çağrıların bulunduğu ilanlar Star Gazetesi ve Cumhuriyet Gazetesi'nde yayınlandı. bedelliaskerlik2009.net imzasıyla gazete okurlarına ulaşan ve her partiye yönelik ayrı ayrı hazırlanan ilanların içeriğinde "seçim vaatlerine atıf yapılmış."
Hükümet ekonomik kriz için çeşitli tedbirleri düşünürken bir taraftan da ekonomistler bedelli askerlik yasasının çıkarılmasıyla devlete 7,5 milyar dolar gelir geleceğini hatırlatıyor. Taraf Gazetesi yazarı Süleyman Yaşar, ortaya attığı bu önerisini köşesinde şöyle özetliyor: "Eğer bedelli askerlik yasası hemen çıkarılıp bu arada yaş sınırlaması da kaldırılırsa 500 bin kişinin bu uygulamadan yararlanacağı hesap ediliyor. Bu kişilerden adam başı 15 bin dolar alınarak askerlik yükümlülüğünü yerine getirmeleri sağlanırsa yaklaşık 7,5 milyar dolar gelir elde edilebilir." Bu öneriden sonra bedelli askerlik bir anda gündemin en çok tartışılan konusu oldu.
Toplumda önemli oranda bir talep olmasına rağmen siyaset kurumu, henüz bu talebi giderecek bir adım atmış değil. Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nun son toplantısında, küresel krize karşı alınacak önlemler içinde bedelli askerlik uygulamasıyla ilgili olarak, hükümet bile lehte birkaç zayıf ses verme dışında kararlı duruş sergilemedi. DTP dışındaki muhalefet partileri bu öneriye karşı çıktı. Cumhuriyet Halk Partisi, "bu mesele teknik bir meseledir" diyerek topu Genelkurmay ve Millî Savunma Bakanlığı'na attı. MHP'nin tepkisi ise sert oldu.
AK Parti'nin iktidara geldiği 2002'den bugüne birçok kez bu konu gündeme geldi. Geçtiğimiz haftalarda yine tartışılan önemli gündem maddesiydi. Ancak büyüyen tartışmaya son noktayı yine Genelkurmay yetkilileri koydu: "Gündemimizde bu konu yoktur." Genelkurmay yetkilileri bir taraftan da profesyonel ordunun altyapısını hazırlarken, diğer taraftan bugünkü şartlarda 2013 yılına kadar bedelli askerlik uygulamasının gündeme gelmeyeceğini hesaplıyor.
Ortak platformlarda on binlerce genç, düzenlerini koruyarak, işlerinin aksamasına neden olmadan, vergilerini ödeyerek ülkeye hizmet etmek istediklerini dile getirirken ekonomik krizin yaşandığı bu ortamda küçük de olsa katkıda bulunmaya hazır olduklarını ifade ediyorlar.
"BEDELLİ ASKERLİK CAN YAKIYOR"
"Bedelli askerlik can yakıyor" başlıklı yazısında Mehmet Ali Birand kendine gelen binlerce mail'den sadece birkaçını vererek bedelli askerlik olayına dikkat çekiyor:
* Ben çaresizce bedelli bekleyen insanlardan biriyim. Şu anda 3.5 yaşımdaki kızım ve eşimden ayrı Kıbrıs'ta yaşıyorum. Askere gidememem bizi bu noktaya kadar getirdi. Değer Kumru
* 36 Yaşında 3 çocuk sahibi SSK'lı olarak çalışan biriyim. İş ve ailevi sorunlarım sebebi ile askerlik görevimi geciktirmek zorunda kaldım. Bahri Altıok
* Ben kendi adıma uzun yıllar çalıştıktan sonra edinebildiğim işyerimi kaybetmemek ve sorumlu olduğum insanları zor durumda düşürmemek için bedelli bekliyorum. Metin Ercan
* 27 yaşındayım. Üniversiteden sonra stajımı yaparken imkânlar gelişti ve kendi işimi kurdum. Şimdi yanımda 10 çalışanım var. Şimdi bir de çocuğum olacak. Hasan Öz
* 29 yaşındayım. Yanımda 85 kişiyle çalışan bir işverenim. 5 ay askere alınırsam inanın hem de şu kriz ortamında, döndüğümde hiçbir şeyi yerinde bulamam. Fatih Erdal
* Çoğumuz evlenip çoluk çocuk sahibi olmuş insanlarız. Farklı nedenlerle askere gidememiş, kimi kredi ödüyor, kiminin kredi kartı borcu var, kiminin işini kaybetme korkusu, kiminin anne babası hasta, kimi de çocuğunu-eşini bırakamıyor. Sebat Polat
* Ne zenginim, ne de zengin çocuğu. 4 yıldır ailemle beraber borç ödemek için didinip çalışıyorum. Bedelli askerlik çıkması durumunda kıdem tazminatım ve izin paralarımla tutarı karşılayacağım. Enron The Wreck (takma isim)
BEDELLİ ASKERLİK NEDİR?
Bedelli askerlik, 18 yaş ve üzeri erkek Türk vatandaşlarından yurtdışında en az 3 yıl çalışmış olanların 21 günlük süre ile vatani hizmetlerini yapmalarını öngörüyor. Diğer şekli ise Türkiye`de ikamet etmekte olanlara sağlanan bir imkân. Bu durumdaki askerlik süresi yine 21 gün. Buna aynı zamanda dövizle askerlik ismi de verilir. Cumhuriyet tarihinde 10 kez uygulandı. En son uygulamalar, 1984, 1987 ve 1999 yıllarında yapıldı. Son uygulamanın sebebi 17 Ağustos 1999'daki Gölcük depreminden sonra ülke ekonomisine katkıda bulunmak. Uygulamanın dayandırıldığı gerekçeler ordunun ve devletin maddi ihtiyaçları ve bireylerin işlerini kaybetmemeleri. Anayasa Mahkemesi bu uygulamayı 2004 yılında verdiği kararla eşitlik ilkesine aykırı bulmadı.
ÖNEMLİ GELİR KAYNAĞI TBMM'de bugüne kadar 10 ayrı bedelli askerlik yasası çıkarıldı. İlki 21 Haziran 1927`de çıkarılırken, sonuncusu ise 2 Kasım 1999'da kabul edildi. Genelkurmay verilerine göre son 3 bedelli askerlikten şu gelirler elde edildi:
DÖNEM SAYI GELİR (Mark)
1987- 89 18 bin 433 100 milyon
1992-93 35 bin 111 168 milyon
1999 72 bin 290 1 milyar 66 milyon