Özlem YURTÇU KARABULUT- Kubilay ÖZEV/İSTANBUL, (DHA)- TÜRKİYE'de dövme yaptırma yaşı, ortaokul çağına kadar indi. Sertifikasız, denetimsiz merdiven altı dövmeciler, yaş sınırı gözetmeksizin çocuklara dövme yapıyor. Buralardan dövme ya da piercing iğnesi gibi malzemeleri de satın alabilen çocuklar, okul tuvaletlerinde kendi kendilerine piercing takmaya kalkıyor.
Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dermatoloji Kliniği’nden Dr. Melek Aslan Kayıran ve Türk Dermatoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Salih Gürel, hastaneye başvuran hastalar arasında bir anket çalışması yaptı. Çalışmaya göre, Türkiye'de ilk dövmesini 18 yaşından önce yaptıranların oranı, Amerika ve Avrupa'yı da geçerek yüzde 20’lere ulaştı. Bu oran Amerika’da yüzde 5, Avrupa’da ise yüzde 11 civarında. Uzmanlar, denetimsiz dövme stüdyolarının sağlık açısından da risk taşıdığını belirtti. Profesyonel dövme sanatçıları ise sektördeki başıboşluğun, çocukları tehlikeye attığına değinerek 13- 14 yaşındaki çocukların merdiven altı yerlerde dövme yaptırdıklarını, hatta ortaokul, lise öğrencilerinin hiçbir sağlık önleminin bulunmadığı bu yerlerden dövme ya da piercing iğnesi satın alıp, okul tuvaletlerinde kendilerine piercing takmaya çalıştıklarını belirtti. Özellikle tatil beldelerinde küçücük çocuklara dahi geçici dövme adı altında yapılan hint kınasının ise aslında kına değil, Avrupa’da kozmetik ürünlerde kullanılması yasaklanan renk verici madde 'parafenilen diamin' adlı kimyasal maddeyi içerdiği belirtildi.
YOLDAN GEÇERKEN DÖVME YAPTIRANLAR VAR
Dr. Melek Aslan Kayıran, 144 hastanın dahil edildiği çalışmadan çıkan sonuçların ilginç olduğunu belirterek, "Polikliniklerimize dövme yaptırmış birçok hasta gelince, bu araştırmayı yapma ihtiyacı hissettik. En önemlisi sanıyorum, reşit olmayan yani 18 yaşın altındaki kişilerde dövme yaptırma oranının yurt dışındaki çalışmalara göre bizde daha yüksek olması. Ayrıca araştırmamıza katılanlar arasında, yoldan geçerken herhangi bir dövmeciye girip yaptıran kişiler de oldukça çoğunluktaydı. Yerin hijyenine çok fazla dikkat etmiyorlar açıkçası. Daha ziyade yapan kişinin hijyenine baktıklarını belirttiler" diye konuştu.
ÇOCUKLAR MERİDVEN ALTI YERLERİN HEDEFİNDE
Dövme Sanatçısı Ahmet Güngör, 14 yıldır bu işi yaptığını söyleyerek çarpıcı bilgiler verdi. Güngör, "En büyük problem başıboşluk. Kayıt dışı o kadar çok dövmeci var ki. Örneğin biz, 18 yaş altına veli izni olsun olmasın, kesinlikle dövme yapmıyoruz. Ama isimleri internette çok dolaşan bazı yerler var. Onlar için fark etmiyor, 13- 14 yaşındaki çocuklara dövme yapıyorlar. Örneğin bana 14 yaşında bir çocuk geldi annesiyle birlikte. Ensesine gül dövmesi yapmışlar. Çocuk ağlıyor, 'Bunu düzeltir misin?' dediler. 'Hayır' dedim tabii ki. Bir de mesela piercing var. Çocuklar bu denetimsiz yerlerden piercing ya da dövme iğnesi satın alıp okul tuvaletlerinde bile kendilerine piercing takmaya kalkıyorlar. Bu nedenle biz asla ayrı olarak malzeme satmıyoruz” dedi.
KALICI MAKYAJ BOYASIYLA DÖVME OLMAZ
Yaklaşık 7 yıldır dövme sanatçısı olarak çalışan Güzel Sanatlar Lisesi mezunu Elif Merve Şengün ise dövme makinesi almanın artık çok kolaylaştığını belirterek, şunları söyledi:
"Elinde sertifikası olmasına bile gerek yok. Makineyi alıp, deriye ne kadar çok girmesi gerektiğini, sterilizasyonu bilmeden, eldiven dahi kullanmadan dövme yapanlar var. Bazı insanlar geliyor, bir yıl geçmiş dövmesini yaptıralı, hala daha yaralar var. Bir de kalıcı makyaj yapan yerlerde kullanılan boyalarla 6 aylık geçici dövme kandırmacası var. Bu boyalar yüz bölgesinde makyaj için kullanılıyor. Ama bu mürekkepleri dövme makinesine koyup, geçici dövme diye insanları kandırıyorlar. Bana gelip yardım isteyen çok insan oldu. Kahverengi yayılmış, yeşile dönmüş, şeklin yarısı silinmemiş, yarısı çıkmış. Bir de dini inançlarımız gereği normal dövme değil, geçici dövme olsun diye Hint kınası yaptırmak istiyorlar. Oysa o işlemde kullanılan şey, sadece kına değil. Kimyasal madde içeren kına taşı konuyor kalıcılığı için. O da alerji yapıyor."
KREDİ ÇEKİP DÖVME YAPTIRAN VAR
Ahmet Güngör, boyaların içinde ne olduğunun anlaşılmasının zor olduğunu anlatarak, "Dövme yaptırmaya giden insanlar, dövmecilerine güvenmek zorundalar. Bu nedenle de düzgün yerleri tercih etmeliler. Bazı boyalarda kobalt var mesela. Çok alerji yapıyor. Hijyen açısından da en önemli şey, malzemelerin tek kullanımlık kapalı paketlerde olması. Örneğin potalarda geriye kalan boya tekrar kullanılmaz, uygun bir şekilde imha edilmeli" uyarısında bulundu.
Güngör, dövme fiyatlarının ise çalışılan bölge ve figüre bağlı olarak değiştiğini belirterek 200 liradan başlayıp 15- 20 bin liraya kadar çıkabildiğini söyledi, "Üst sınırı neredeyse yok gibi. Kredi çekip dövme yaptıranlar var" dedi.
HİNT KINASI DEDİKLERİ KINA DEĞİL
Prof. Dr. Mehmet Salih Gürel ise Hint kınası konusundan uyarı yaparak şunları söyledi:
"Küçük çocuklarda geçici dövme adı altında Hint kınası uygulamasının yapıldığını çok fazla görüyoruz. Bu çocukların çok erken yaşlarda alerjik maddelere duyarlanmasına neden oluyor. Daha sonra da çocuk, ömür boyu bu alerji ile yaşamak zorunda kalıyorlar. Hint kınası diye yapılan şeyin içinde son derece şiddetli alerjik reaksiyonlara yol açan maddeler var. Bunlar aslında bir kına değil. İçinde renklendirme amacıyla kullanılan parafenilen diamin adlı bir madde bulunuyor. Avrupa'da bazı ülkelerde bu maddeler yasaklanmış durumda."
KIRMIZI VE KAHVERENGİ RENKLER SORUNLU
Dr. Melek Aslan Kayıran, ciltte dövmeye bağlı şikayetler arasında alerjilerin başı çektiğini belirterek, "Siğiller özellikle dövmeleri çok seviyor. Cilt kanseri açısından ise boyaların içerikleri çok önemli. İçerikleri fazla bilinmeyen birtakım farklı metal maddeler veya farklı boya ürünlerinin cilt kanseri yapıcı etkileri olduğu söyleniyor. Kırmızı, kahverengi boyalarda alerjik reaksiyonları daha sık görüyoruz. Ayrıca MR’a girildiği zaman dövme bölgesinde bir takım yanma ve acıma hissettiğini söyleyen hastalarımız da oldu. Özellikle kırmızı boyada daha sıklıkla görülüyor” dedi.
EMİN OLANA KADAR YAPTIRMADIM
Üniversite öğrencisi Bengisu İşbilir, "19 yaşındayım, bir dönem dövme yaptırmayı ben de çok düşündüm. Çünkü birçok arkadaşımda vardı. Ama kendimi o olgunlukta hissetmedim, hazır hissetmediğim için de henüz yaptırmadım" ifadelerini kullandı.
Aylin Önder ise (20), "Dövme yaptırmaya geçen sene karar vermiştim. Hayatımın güzel bir dönemiyle alakalı güzel bir dövme yaptırmak istedim. Pişman olmayacağım bir şey olması gerekiyordu. Emin olana kadar yaptırmadım o nedenle. Her dövme sanatçısının farklı bir tarzı olduğunu zaten biliyorum. O nedenle farklı tarzları aynı kişiye yaptırma taraftarı değilim. Kendi kafamda bir şeyler oluşturup karar verip öyle gittim” diye konuştu.
FOTOĞRAFLI