Beytülhikme, İslam dünyasının bilimsel ve kültürel mirasında oldukça derin bir iz bırakmış nadir görülen bir entelektüel merkezdir. Bu kurum, dönemin en prestijli kütüphanesi olmakla birlikte bilim insanların bir araya gelerek bilgi paylaşımında bulundukları, düşünsel sınırları zorladıkları bir ortam sunmuştur. Bu sebeple, Beytülhikme’nin tarihsel önemi zamanla artmaya başlamıştır. Bu kapsamda kurulduğu dönemin ötesinde bilim, kültür ve entelektüel yaşamda bıraktığı etki merak konusu olmuştur.
Beytülhikme, 8. yüzyılın sonlarına doğru Bağdat’ta Abbâsî Halifesi Harun el-Raşid’in döneminde kurulan bir kurumdur. İslam dünyasında bilimin, felsefenin, tıbbın ve diğer entelektüel alanların gelişimine büyük bir katkı sağladığı bilinen Beytülhikme, kelime anlamı olarak "hikmet evi" veya "bilgelik evi" olarak bilinmektedir. Kurum temelde bir kütüphane, araştırma merkezi ve bilimsel çeviri okulunu bir arada barındıran bir yapıya sahiptir.
Bu kurumda özellikle Yunan, Hint, Pers ve Mısır gibi eski medeniyetlere ait bilimsel eserlerin Arapça'ya çevrilmesi ve bilimsel çalışmaların yapılması amaçlanmıştır. Beytülhikme bir kütüphane ve bir akademi merkezi olarak dönemin en önemli entelektüel platformlarından biri hâline gelmiştir.
Beytülhikme, İslam dünyasında bilimsel ve kültürel kalkınmanın önemli bir sembolü olarak görülmektedir. Kuruluşundan itibaren Antik Yunan felsefesi ve bilimini Arapça'ya çevirerek, bu bilgi birikimini İslam dünyasına kazandırmış ve sonra Batı dünyasına da aktarılmasını sağlamıştır. Bilhassa dönemin filozofları, bilim insanları ve matematikçileri burada çalışmalarını yürütmüş ve bazıları bu merkezde yetişmiştir.
Bu entelektüel merkezde eski metinlerin çevirisi yapılmış, orijinal bilimsel çalışmaları gerçeklemiş ve yeni teoriler geliştirilip tartışılmıştır. Beytülhikme’nin tarihe katkıları arasında bilhassa astronomi, tıp, kimya, matematik ve felsefe alanlarında derin izler bırakmıştır. Bu bilimsel gelişmeler hem İslam dünyasında hem de Avrupa'da büyük yankılar uyandırmıştır. Ayrıca Batı’daki Rönesans hareketinin temellerinin atılmasına da yardımcı olmuştur.
Beytülhikme’nin etkisi sadece dönemin bilimsel anlayışıyla sınırlı kalmamış, aynı zamanda İslam kültüründe düşüncenin özgürlüğüne, entelektüel konulara ve kültürel birikime olan derin saygıyı da simgelemiştir. Birçok büyük bilim insanı ve filozof Beytülhikme'den yetiştiğinden, İslam dünyasında bilimsel akıl yürütme ile geleneksel dini bilgileri harmanlamanın örneklerinden biri haline gelmiştir. Dolayısıyla Beytülhikme hem tarihi bir bilgi deposu olarak hem de dönemin kültürel ve bilimsel sürecinin öncüsü olarak İslam dünyasında çok önemli bir rol oynamıştır.