30 Ocak’ta Sarıyer ve Tekirdağ iskelelerinde savaşlarda ve göç yollarında hayatını kaybedenler anısına denize çiçek bırakıldı. Sarıyer’de düzenlenen etkinliğe Sarıyer Lozan Mübadilleri Derneği ve Sarıyer Belediyesi ev sahipliği yaptı. Törende konuşan Sarıyer Belediye Başkanı M. Oktay Aksu, mübadelenin yalnızca bir nüfus değişimi olmadığını, aynı zamanda köklerinden koparılan hayatların ve yarım kalan hikâyelerin de adı olduğunu vurguladı.
Sarıyer Lozan Mübadilleri Dernek Başkanı Filiz Yerebasmaz ise mübadelenin suyun her iki yakasında da bir ayrılık hikâyesi olduğunu belirterek, mübadillerin geçmişte yaşadığı toprakları ziyaret edebilmesi için vize kolaylığı sağlanması gerektiğini ifade etti.
Lozan Mübadilleri Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Arif Ümit İşler, mübadillerin uzun süre kimliklerini saklamak zorunda kaldıklarını ancak artık geçmişleriyle barışık bir şekilde bu topraklarda kökleştiklerini dile getirdi.
Tekirdağ’da ise Büyükşehir Belediyesi tarafından sahil dolgu alanda düzenlenen anma programı, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı. LMV Genel Sekreteri Esat Halil Ergelen, konuşmasında göçlerin insanlık tarihinde derin yaralar açtığını ve günümüzde de önemli bir küresel sorun olmaya devam ettiğini belirtti. Programa, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Arzu Çebi Topçu, Tekirdağ Kent Konseyi Başkanı Berrin Başol, siyasi parti temsilcileri ve mübadiller katıldı. Anma etkinlikleri kapsamında Marmara Denizi’ne karanfiller bırakıldı.
Malkara Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Mübadelenin Ayak İzleri” sergisinde, Mübadele Anlaşması’nın 19 maddesi, Karikatürist, Gazeteci ve Yazar Semih Poroy’un çizimleriyle anlatıldı. Ardından LMV Yönetim Kurulu Üyeleri Nilüfer Yenigün ve Esat Halil Ergelen’in katılımıyla bir söyleşi gerçekleştirildi. “Mübadele ve Tekirdağ” başlıklı sunumunda konuşan Nilüfer Yenigün, mübadelenin Tekirdağ’ın sosyal dokusunu nasıl şekillendirdiğini anlattı. Esat Halil Ergelen ise “Karagöz Karikatürlerinde Mübadele” başlıklı sunumuyla mübadele sürecinin dönemin basın ve mizah dergilerine yansımalarını paylaştı.
Anma etkinlikleri kapsamında Lozan Mübadilleri Vakfı Korosu da sahne aldı. 30 Ocak’ta Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi’nin davetlisi olarak Malkara’da, 31 Ocak’ta Bakırköy Cem Karaca Kültür Merkezi’nde ve 2 Şubat’ta Bursa Demirtaş Kültür Merkezi’nde mübadil ezgileriyle sahne alan LMV Korosu, mübadillerin hikâyelerini şarkılarla anlattı. Bakırköy ve Bursa’daki konserlerde Uçan Potinler Dans Okulu dansçıları da performanslarıyla konsere eşlik etti.
Mübadelenin 102. yıl dönümüne özel olarak düzenlenen etkinlikler, mübadillerin hafızalardaki yerini koruduğunu ve geçmişin unutulmadığını bir kez daha gözler önüne serdi.