ANKARA (İHA) - TBMM Genel Kurulu'nda emeklilik yaşını ve prim gün sayısını yeniden düzenleyen 'tek çatı' ile sağlık sigortalarının önemli ayaklarından birini oluşturan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun Tasarısı kanunlaştı.
Genel Kurul'da iki gün süren görüşmeler sonunda kabul edilen yasa, sosyal güvenlik sisteminde emeklilik başta olmak üzere köklü değişiklikler getiriyor. Hükümet tarafından geçen yıl TBMM'ye gönderilen 122 maddelik tasarı, Genel Kurul'da temel yasa olarak 6 bölüm halinde görüşüldü. CHP'nin muhalefet ederek oturumlara katılmadığı yasa 1 Ocak 2007'de yürürlüğe girecek. Yasayla getirilen yeni bazı düzenlemeler ise şöyle:
"Yasayla emeklilik için 9 bin prim işgünü gerekecek. Ancak 9 bin prim işgünü kademeli olarak uygulanacak. Yasanın yürürlüğe gireceği 1.1.2007 ile 31.12.2007 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olanlar için emekliliklerinde 7100 gün şartı aranacak. İlk defa 1.1.2008 tarihinden itibaren sigortalı olanlar için ise her takvim yılı başında 7100 güne 100 gün eklenerek ve 9 bin günü geçmemek üzere uygulanacak. Böylece 9 bin prim günü uygulaması fiili olarak 20 yılda yaşama geçirilmiş olacak. Yasaya göre 2048 yılına kadar emeklilik yaşı kademeli olarak artacak. 2048 yılında kadın ve erkek sigortalılar için emeklilik yaşı 65 olacak. Erken yaşlanma nedeniyle emeklilik yaş sınırını da 50 olarak uygulanacak. Yasayla, halen uygulanmakta olan evlilik yardımın kapsamı da genişletiliyor. Buna göre şimdiye kadar evlilik yardımı alamayan erkek çocuklar ile dul eşlere de evlilik yardımı verilecek. Buna göre, evlenmeleri halinde eş ve çocuklara bir defaya mahsus olmak üzere aylık maaş ve gelirlerinin bir yıllık tutarı kadar evlilik yardımı yapılacak. İşçi, memur ya da esnaf ayrımı olmaksızın bebek sahibi olan kadın veya eşlerine altı ay boyunca askeri ücretin yarısı kadar ödeme yapılacak. Sigortalılığı sona eren kadınlar, işinin sona erdiği tarihten itibaren 300 gün içinde doğum yapmaları halinde veya erkekler doğum tarihinden önceki on beş ay içinde en az üç ay prim ödenmiş olmak kaydıyla emzirme ödeneğinden yararlanabilecekler. Ölen sigortalın hak sahiplerine asgari ücretin üç katı tutarında cenaze yardımı yapılacak. Yasaya göre malulen emeklilik için aranacak prim gün sayısı 3 bin 600 günden bin 800 güne inerken, muhtaç duruma düşenler için ise gerekli olan bin 800 günlük prim süresi de 900 güne inecek. Malulen emekli olmak için son on yılda bin 800 gün, muhtaç derecede malul olanlar için ise son beş yıl içinde 900 gün prim ödenmiş olması yeterli olacak. İşsizlik sigortasından maaş alanların sigorta primlerini maaş aldıkları sürece asgari ücret üzerinden devlet ödeyecek. Yurtdışında çalışan ve kesin dönüş yapan gurbetçilerin döviz üzerinden Türkiye'de emeklilik borçlanması yapması uygulamasına da son verilirken, bir gün için 2.5 dolar hesaplamasından vazgeçilerek YTL üzerinden borçlanmaya geçiliyor."
"HERKESE SAĞLIK SİGORTASI YAPILACAK"
Yeni düzenlemeye göre ayrıca, "İsteğe bağlı sigortalılar, sigortalı sayılmayanlardan yeşil kart verilen kişiler, vatansızlar ve sığınmacılar, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alanlar, şeref aylığı alanlar, vatani tertip aylığı alanlar, 2330 Sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alanlar, SHÇEK Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz yararlananlar, harp malulü aylığı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar, geçici köy korucuları, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler, sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir ve aylık bağlanmış olan kişiler, işsizlik ödeneğinden yararlananlar, bunların dışında kalan ve başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan kişiler, kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilenler, Genel Sağlık Sigortalısı sayılacak. 18 yaşından küçük çocuklar da genel sağlık sigortası kapsamında olacak. Genel Sağlık Sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere koruyucu sağlık hizmetleri, hastalık ve analık nedeniyle ayakta veya yatarak, acil sağlık hizmetleri verilecek. Ayrıca, bu kapsamda 18 yaşına kadar çocukların her türlü tedavileri ile 18 yaşını doldurmamış veya 45 yaşından gün almış kişilerin ortodontik diş protezlerinin belirlenen tutarının yüzde 50'si karşılanacak. Sağlık hizmetleri, kişinin iyileşmesine kadar sürecek. İşe yeni girenlerin genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlamaları için 30 gün prim ödemesi yeterli olacak. Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi için 2 YTL, ayaktan tedaviden sağlanan ilaçlar, ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri için ise yüzde 10 ila 20 oranında katılım payı alınacak. Sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları, genel sağlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü olduğu kişilerden, otelcilik hizmetleri ile öğretim üyesi tarafından sağlanan sağlık hizmetleri için fark alacak. Genel sağlık sigortalıları ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler, sağlık hizmeti sunucuları arasından istediğini seçme hakkına sahip olacak. Kısa ve uzun vadeli sigortalar ile genel sağlık sigortasına tabi olanlar bakımından prime esas kazanç için ücret veya ödenek almak suretiyle çalışanların o ay için hak ettiği ücretler ile ücret dışında kalan her türlü ödeme, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan sigortalılara yapılan ödemelerin brüt toplamı esas alınacak" hükümlerine yer veriliyor.
Düzenlemede ayrıca, "Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalıları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının yüzde 20'si olacak. Bunun yüzde 9'u sigortalı hissesi, yüzde 11'i de işveren hissesinden oluşacak. Genel Sağlık Sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olanlar için prime esas kazancın yüzde 12.5'i olacak. Bunun yüzde 5'i sigortalı, yüzde 7.5'i ise işveren hissesi olarak uygulanacak. Yalnızca Genel Sağlık Sigortası'na tabi olanlar ile isteğe bağlı sigortalıların Genel Sağlık Sigortası primi, prime esas kazancın yüzde 12'si olacak. Devlet, sigortalının prime esas kazancı esas alınarak; malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları için yüzde 5 oranında, genel sağlık sigortası için ise yüzde 3 oranında katkı yapacak" esasları bulunuyor.