Astım krizi nasıl olur? Astım krizi ne kadar sürer, nasıl geçer​?

Astım krizi, kişilerde solunum güçlüğüne sebep olduğu için önemsenmesi gereken bir durumdur. Genel olarak çocukluk yıllarında başlayan bu rahatsızlık bazen yetişkinlik döneminde de ortaya çıkabilmektedir. Astımı olan kişilerin kriz belirtilerini iyi bilmesi ve kriz durumu ortaya çıktığında mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerekmektedir.

Astım krizi nedir?

Astım krizi, astım rahatsızlığı olan kişilerde hava yollarının ani ve şiddetli bir şekilde daralması sonucu ortaya çıkan bir solunum güçlüğüdür. Astım krizi geçiren kişi nefes almada güçlük çeker ve hırıltılı bir solunum ortaya çıkar.

Ciddi bir solunum problemi olan astım krizi bazen hafif bazen çok şiddetli olabilmektedir. Yani her kriz aynı şiddette olmayabilir. Bu yüzden astım rahatsızlığı olan kişilerin ilaçlarını doğru kullanması ve düzenli olarak doktor kontrolüne gitmeleri gerekmektedir.

Astım krizi neden olur?

Astım hastalarının astım krizi geçirme nedenlerinin başında bronş adı verilen hava yollarının iltihaplanmasıdır. Bunun yanında astım krizine sebep olan faktörler şu şekildedir:

• Astım krizini tetikleyen faktörlerin başında yaz aylarının gelmesi ile beraber ortaya çıkan polenler gelmektedir. Polen, toz ve evcil hayvan tüyü de tetikleyicilerdendir.
• Sigara dumanı, keskin kokular ve hava kirliliği gibi solunum yollarına direkt etki eden faktörler de astım krizini tetikleyebilmektedir.
• Bazı astım rahatsızlığı olan kişilerde duygusal değişimler ve stres de astım krizine sebep olabilmektedir.

Yani her astım rahatsızlığı olan kişiyi tetikleyen unsurlar farklılık gösterebilmektedir. Bu yüzden astım rahatsızlığı olan kişilerin hangi durumlarda astım krizi geçirdiklerini tespit etmeleri ve bu tetikleyicilerden mümkün olduğunca uzak durmaları gerekmektedir.

Astım krizi belirtileri nelerdir?

Astım krizi genel olarak kişinin solunum yollarının dış veya iç etkenlere karşı aşırı duyarlılık göstermesi ile meydana gelmektedir. Astım hastası olan kişilerin kriz belirtilerini iyi tanıması gerekmektedir. Her kişinin kriz esnasında gösterdiği belirtiler farklılık gösterebilmektedir.

Astım krizi geçiren kişilerde görülen belirtiler genel olarak şu şekildedir:

• En yaygın astım krizi belirtisi nefes darlığıdır. Kişi astım krizi geçirmeye başladığında nefes alıp vermekte güçlük yaşamaktadır.
• Nefes alıp vermekte güçlük yaşayan kişide hırıltılı bir solunum meydana gelmektedir.
• Astım krizi geçiren kişiler genellikle göğüste baskı hissetmektedir. Bu da nefes almayı zorlaştırmaktadır.
• Gece veya sabaha karşı şiddetli kuru öksürük de astım krizinin meydana gelebileceğini göstermektedir.
• İleri düzey astım krizlerinde kişilerin dudaklarında ya da tırnak diplerinde morarma meydana gelebilmektedir.

Yukarıda sayılan belirtilerden bir veya birkaç tanesi görüldüğünde zaman kaybetmeden hemen en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir. Hayati sonuçlara sebep olabileceği için vakit kaybetmeden gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.

Astım krizi ne kadar sürer?

Astım krizinin ne kadar süreceği konusu krizin şiddetine, kişinin sağlık durumuna ve kişiye müdahale edilme hızına göre değişiklik göstermektedir.

Astım krizini hafif olarak geçiriyorsanız birkaç dakika içinde astım krizi geçebilmektedir. Fakat eğer astım kriziniz şiddetliyse saatlerce sürebilmektedir.

Astım krizini daha hafif ve kısa süreli geçirmek için kriz belirtileri ortaya çıkar çıkmaz en kısa sürede müdahale edilmeli ve doktorun verdiği ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır.

Astım krizi nasıl geçer?

Astım krizi geçiren kişi kriz esnasında nefes almakta zorluk çekmektedir. Bu yüzden evde astım krizine yakalandığında kişi nasıl bir adım izlemesi gerektiğini iyi bilmesi gerekmektedir. Astım krizinde evde ne yapılır diye pek çok astım hastası merak etmektedir.

Krizin kontrol altına alınabilmesi için yapılması gereken ilk şey sakin kalmak ve uygun adımları bilinçli bir şekilde uygulamaktır. Peki, astım krizinde ne yapılmalı?

Astım krizi geçiren kişilerin izlemesi gereken adımlar şu şekildedir:

• Astım krizi olduğu esnada kişinin sakin kalması atılması gereken ilk adımdır.
• İkinci adım, doktorun önerdiği bir inhaler ilaç varsa kullanılmalıdır.
• Üçüncü adım, kişi rahat nefes alabileceği (dik oturma) bir pozisyonda oturtulmalıdır.
• Dördüncü adım, kişinin etrafında astım krizini tetikleyen tetikleyicilerden herhangi biri varsa bunlardan uzak durmaktır.
• Beşinci adım, kişinin bulunduğu ortamı havalandırmaktır. Temiz hava rahat nefes alıp vermeyi sağlayacaktır.
• Eğer bunlara rağmen hâlâ kişinin astım krizi geçmediyse ve şiddeti artırıyorsa hemen 112 Acil Servis aranarak tıbbi yardım alınması gerekmektedir.

Astım krizine ne iyi gelir diye merak eden kişiler unutmamalıdır ki astım kronik (uzun süreli) bir hastalıktır, bu yüzden astım krizi esnasında uygulanacak yöntemler mutlaka doktor kontrolünde olması gerekmektedir. Astım krizi esnasında yapılan yanlış bir müdahale kişinin hayatını riske atabilmektedir.

Astım hastalarının dikkat etmesi gerekmesi gereken şeyler nelerdir?

Astım, kronik bir hastalık olduğu için kişiler ömürleri boyunca bu rahatsızlıkla yaşamak zorunda kalmaktadırlar. Fakat yaşam tarzı değişikliği ve doğru tedavi yaklaşımı ile kontrol altına alınabilmektedir.

Astım hastalarının astım krizlerini en aza indirmek ve yaşam kalitesini koruyabilmeleri için dikkat etmeleri gereken bazı noktalar bulunmaktadır.

Astım hastalarının dikkat etmesi gereken şeyler genel olarak şu şekildedir:

• Astım krizini tetikleyebilecek polen, hayvan tüyü, sigara dumanı, parfüm ve temizlik ürünleri gibi tetikleyicilerin bulunduğu ortamlardan mümkün olduğunca uzak durmaları gerekmektedir.
• Ev düzenli olarak havalandırılmalı ve temiz tutulmalıdır.
• Dışarıdan geldiğinde kişinin mutlaka kıyafetlerini değiştirmesi gerekmektedir.
• Doktorun önerdiği ilaçları düzgün kullanmak ve düzenli olarak doktor kontrolüne gitmek gerekmektedir.
• Astım hastası olan kişiler sigara kullanmamalı ve sigara kullanılan ortamlardan uzak durmalıdır.
• Astımı olan kişiler spor yapamaz diye yanlış bir algı bulunmaktadır. Astımı olan kişiler de spor yapabilir. Fakat spor yapmadan önce kişi mutlaka doktorununa danışmalı ve kişinin spor esnasında aşırı yorulmaktan kaçınması gerekmektedir.
• Astım rahatsızlığı olan kişilerin solunum yolu rahatsızlıklarına yakalanma olasılığı daha fazladır. Bu yüzden özellikle her yıl eylül- ekim aylarında grip aşısı yaptırmaları gerekmektedir.