2025 engelli raporu ile araç alımı şartları

Çeşitli engelli haklarından yararlanmak isteyen kişiler, engellilik durumlarını bir resmi belge ile kanıtlamak durumundadırlar. Bu belgeleme işlemi Sağlık Bakanlığı aracılığı ile yapılmaktadır. Sağlık Bakanlığı tarafından verilen kişinin engelli olduğuna dair kanıt niteliğinde olan bu belge engelli sağlık raporu olarak isimlendirilmiştir. Engelli birey devletin reşit kabul ettiği yaş olan 18 yaşın altındaysa özel bir gereksinim nedeniyle değerlendirme raporu da alınması gerekir.

Kişilerin engelli haklarından yararlanabilmesi adına kişilerin engel oranının en az %50 olması gereklidir. Özel gereksinim değerlendirme raporu kısaca ÇÖZGER olarak isimlendirilmiştir ve bu rapora sahip olan kişilerden ikinci kategori ya da daha üzerinde olan özel gereksinimi bulunan kişiler engelli sayılırlar. Engelli sayılmaları durumu kişinin raporda yer alan alt sınıfların karşılığında %40 ya da daha fazla oranda engellilik durumuna bağlıdır.

Engelli bireylerin engellilik durumlarına göre verilmekte olan bir diğer resmi belge de engelli kimlik kartıdır. Kimlik kartı çıkartmak engelli bireyin talebi ve isteği doğrultusunda gerçekleştirilen bir durumdur. En az %40 oranında engelli olduğu resmi olarak kanıtlanmış kişiler isteklerine göre engelli kimlik kartına sahip olabilmektedirler.

Engelli kimlik kartları için başvurular e-Devlet üzerinden de yapılabilmektedir. İnternet üzerinden yapılan başvurunun ardından kişilere verdikleri iletişim bilgileri üzerinden gönderilen bilgiler doğrultusunda kimlik kartı teslim edilebilmektedir. Türkiye’de engellilere tanınmış olan haklardan yararlanabilmek için gelen olarak başat koşul kişinin en az %40 oranında engelli olduğunun resmi olarak kabul edilmesi ve kanıtlanmış olmasıdır.

Engelli bireyler için hayatı daha kolay yaşanabilir hale getirmek hedefi ile çeşitli haklar ve imkanlar sağlanmaktadır. Bu hak ve imkanlardan biri de engelli bireylere özel olarak tasarlanan araçların alış ve satış işlemleri ile ilgili süreçlerdir. Araç alımı konusunda engelli bireylerin bazı ayrıcalıkları ve özel hakları bulunmaktadır. Bu haklardan yararlanabilmek için kişilerin bazı şartları yerine getirmiş olması gerekmektedir.

2025 engelli raporu araç alımı için gerekli şartlar nelerdir?

Yaşam şartlarını iyileştirmek adına engelli bireyler için tanınan imkanlardan biri de engelli kişilerin araç almaları ve araç kullanımları ile ilgilidir. Bu durumlar arasında en önemli kabul edilen Özel Tüketim Vergisi olan ÖTV’den muaf tutulmaları ve bu vergi ödemesini yapmalarına gerek olmadan araba sahibi olabilme haklarıdır. Engelli bireyler hem ÖTV hem de Motorlu Taşıt Vergisi (MTV) ödemelerinden muaf kabul edilmektedirler.

Satın alınması planlanan araçların motor silindir hacim özelliklerine bağlı olarak araç satışlarından farklı oranlarda ÖTV alınmaktadır. ÖTV oranları, aracın çeşidine göre %45 oranı ile %225 oranı arasında değişkenlik gösterebilmektedir. Ancak engelli olan bireyler araç satın alırken ÖTV ödemesi yapmakla yükümlü tutulmazlar.

Özel Tüketim Vergisi engelli araç limitleri 2024 yılı için 1.500.000 TL civarındadır. 2025 yılı için belirlenen limit ise 2.290.000 TL olarak yükseltilmiştir. Bu sayede bu kapsamda kabul edilen vatandaşlar, vergiler dahil olmak üzere söz konusu olan son fiyatı ve motor hacmi 1.6 litreyi geçmeyecek şekilde sıfır bir araç satın alabilmektedirler.

Farklı oranlarda engelli olan vatandaşlar en az %40 oranında engelli olduklarını engelli raporu ile kanıtlayarak devletin engelli bireylere tanıdığı çeşitli imkanlardan yararlanabilmektedirler. Kanunen engelli kabul edilen vatandaşların devletin verdiği bu haklardan yararlanmak için aracın engellilik durumuna göre özel olarak düzenlenmiş olması gerekmemektedir.

Resmi olarak reşit kabul edilen yaş olan 18 yaşını tamamlamış olan engelli bireylerin engellilik oranlarının %90 ve üzeri olmaları halinde engel durumunu sağlık kurulu raporu ile belgelendirmiş olması gerekmektedir. Kişilerin engellilik durumu örnek olarak aracı kendi kullanamayacağı şekildeyse ve sürekli olarak sedyede ya da tekerlekli sandalyede bulunmak durumundaysa ÖTV’den muaf olabilmesi için araçta bu duruma uygun bir düzenleme yapma zorunluluğu bulunmaktadır.

Engeli bireylerin resmi olarak %90 ve üzeri oranda engelli olduğunu resmi olarak kanıtlaması halinde satın alabilme ve aracı kullanabilme koşullarından bazıları şunlardır:

• 18 yaşını doldurmuş ve %90 ya da daha fazla engelliliği bulunan bireyler tam teşekküllü bir sağlık kurumundan alınmış olan sağlık kurulu raporu aracılığı ile kendi adına araç satına alabilmektedir. Aracı kullanabilmesi gerekmez ve özel bir geliştirmeye gereksinim duyulmaz.
• Eğer kişi 18 yaşından küçükse 2019 tarihinden önce alınan raporlar %90 ve üzeri oranda engellilik kanıtlıyorsa alınan engelli sağlık kurulu raporu ile araç satın alması yapabilir.
• Çocuk kabul edilen engelli bireyler için ÇÖZGER raporunun alınması gerekmektedir. ÇÖZGER raporunda "özel koşul gereksinimi vardır" ifadesinin yer alması gerekmektedir.
• %90 ya da daha altı oranda engelli raporu ile ÖTV’den muaf olan araçların alım satım işlemlerinin yapılabilmesi için gereklilik engellilik oranı değil, kişinin sağlık raporunda yer verilen özel gereksinimlerdir. Sağlık raporunda "hareket ettiren aksamda özel tertibatı bulunan araç kullanılması gerekir" ifadesi yer alıyorsa %40 ve üstü engelli olmak dışında bir şart aranmaz.
• Bu şartlar doğrultusunda %90 oranında ve altı oranda engelli aracı alma hakkı engelli bireyin kendine aittir.
• Zihinsel engeli bireyler için araç satın alma işlemi mahkeme tarafından resmi olarak atanmış yasal vasi aracılığı ile yapılabilmektedir.
• Engelinin durumuna göre engelli bireyin satın alacağı aracın özel bir düzenlemeye tabi tutulması gerekmektedir. Örnek olarak bir bacağı olmayan bir engeli bireyin alacağı araçta gaz ve fren pedallarında olmayan bacağına göre bir düzenleme yapılması zorunludur.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

TEM'de kaçan sürücü zincirleme kazaya neden oldu: 2 yaralı

Atama kararları Resmi Gazete’de yayımlandı