CALIFORNIA (İHA) - ABD'li yatırım risk analiz firması Condor Advisers, Türkiye'de hükümetin büyümeyi acilen frenlememesi halinde yeni bir ekonomik krizin kapıda olduğu uyarısında bulundu.
Condor Advisers Türkiye ekonomi analiz raporunu yayınladı. Raporda, Türkiye'deki 2001 krizini de tahmin ettiklerini belirten Condor Advisers Başkanı Jeph Gundzik, Türkiye'yi daha önce de krizlere sürükleyen çeşitli ekonomik dengesizliklerin yeniden ortaya çıktığını ileri sürdü. Türk ekonomisindeki büyümenin sürdürülemeyecek kadar güçlü hale geldiğine dikkat çeken Gundzik, "Eğer hükümet ekonomiyi acilen yavaşlatmazsa, gelecek yıl Türkiye kendisini lirada devalüasyon ve ciddi bir ekonomik krizin ortasında bulabilir" dedi.
Türkiye'nin AB ile olumlu ilişkilerinin ekonomik büyümeyi hızlandırıp, hem iç hem dış sermayeyi harekete geçirdiğine işaret edilen Condor'un raporunda 'AB'nin, Türkiye ekonomisindeki ciddi dengesizlikleri birliğe girişini geciktirmek için öne sürmesi halinde yatırımcıların şaşkınlığa uğrayabileceği' kaydedildi.
Bu dengesizlikler arasında en az anlaşılanının mali açık ile bunun kamu ve iç borç üzerindeki etkisi olduğunu belirten Gundzik, "IMF, mali riski Türkiye'nin kamu maliyesindeki aşırı borçlanma ihtiyacı ile açıklayarak yok etmeye çalışıyor. Ödemelerde aksama riskini fark etmeyen yabancı yatırımcılar ise kaynaklarını Türkiye'nin kısa vadeli bonolarına akıtıyor" diye konuştu.
Hükümetin devasa borcunun ülkenin bireysel kredilerini de tükettiğine dikkat çeken Gundzik, bunun ise Türk bankalarını özel sektördeki güçlü büyümeyi fonlayabilmek için yurt dışından borçlanmaya zorladığını anlattı. Gundzik, "Bankaların kısa vadeli yurtdışı borçları 30 milyar dolara yaklaştı. Buna yakın miktarda dış yatırım da kısa vadeli devlet bonolarına bağlanmış durumda. Kabaca bir hesapla Türkiye'deki kısa vadeli yabancı sermaye miktarı devletin döviz rezervlerinin hemen hemen iki katına eşit" dedi.
AB'den gelecek olumsuz bir mesaj, enflasyonda veya faizlerde olası bir yükselişin önemli miktarda yabancı sermayenin kaçışına, devalüasyona veya ekonomide hızlı daralmaya yolaçabileceği uyarısında bulunan Condor Advisers Başkanı, "Tıpkı 1994 ve 2001'deki gibi sermaye kaçışı, hızla siyasi ve ekonomik istikrarsızlığı tetikleyebilir" uyarısı yaptı.
Türkiye'de yatırım riskinin şimdi olduğu gibi 2005'te de yüksek kalacağı anlatılan şirketin Türkiye raporunda, jeopolitik riskin orta düzeyde olduğu, büyük bir terör saldırısı veya AB'den olumsuz mesaj ihtimallerinin ise hala mevcut olduğu kaydedildi. Condor, Türkiye'de uzun zamandır siyasi ve sosyal risklerin en düşük seviyelerinde seyrettiğine dikkat çekerken, ekonomik büyümenin yarattığı orta düzeydeki riskin siyasi ve toplumsal riskleri tetikleyebileceği uyarısında bulunuldu.
Dünya çapında müşterilerine risk analizi hizmeti veren Condor Advisers, gelişmekte olan piyasalar üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyor. 1996'dan bu yana faaliyet gösteren firmanın merkezi, California-Mammoth Lakes'te bulunuyor.
Condor Advisers Türkiye analiz raporundan önce 2004 Nisan ayında Arjantin, Mayıs ayında Hindistan, Haziran ayında Venezulla ve Tayland ülke analiz raporlarını yayınlamıştı.