Meydana gelen deprem felaketinin ardından bir teknik heyetin depremin binalara verdiği hasarı gözlemleyerek değerlendirmesi ve değerlendirme sonucunda binayı hasarsız, orta hasarlı, ağır hasarlı ya da yıkık şeklinde sınıflandırması, hasar tespiti yapılmasıdır. Vatandaşlar devlete ait ilgili ve yetkili kurumlara başvuru işlemi gerçekleştirerek binalarının deprem hasar tespitlerini yaptırabilirler.
Hasar tespit başvuruları deprem olayı sonrasında direkt olarak ilgili kurum ve kuruluşlara giderek ya da internet üzerinden yapılabilmektedir. Devlete ait kurum ve kuruluşların internet sitelerine ve uygulamalarına tek bir portal üzerinden erişim sağlayan e-Devlet sistemi ile deprem hasar tespit başvuru işlemi gerçekleştirilebilmektedir.
Hasar tespit çalışmalarının başlatılabilmesi için kişilerin yaşadıkları ya da sahip oldukları binalar için yetkili kurumlara şahsen ya da internet üzerinden hasar tespit başvurusu yapma gereksinimleri vardır. Yapılan başvurular değerlendirilir ve hasar tespiti için süreç başlatılır.
E-Devlet hasar tespit başvurusu dışında başvuru işlemleri www.hasartespit.csb.gov.tr adresi üzerinden de yapılabilmektedir. Eski ya da hasarlı binaların değerlendirme sonuçlarına, hasar durumları hakkında detaylı bilgiye ulaşım sağlayabilmek için bu adresten de faydalanılabilmektedir.
AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın koordine olarak yürütmekte olduğu hasar tespit çalışmaları ve değerlendirmeleri deprem yaşandıktan hemen sonra başlatılmaktadır. Binalarında gözle görülür çatlaklar, yıkılma konusunda riski bulunan, yapısal bozulma olmasından şüphe eden bina sahibi vatandaşlar kişisel olarak da hasar tespit için başvuruda bulunabilmektedirler. İnternet üzerinden sorgulama yapılacaksa deprem hasar tespit başvurusu sorgulama ekranına ulaşarak binaların hasar durumlarına ulaşabilmek mümkündür.
E-Devlet bina hasar durumu sorgulama işlemi için şu adımlar takip edilmelidir:
Hasar tespit başvuru işlemi hem e-Devlet internet sitesinden hem de mobil cihazlara ve cep telefonlarına indirilebilen uygulamalar aracılığı ile yapılabilmektedir. Başvuru işlemi yapıldıktan sonraki süreçte yetkililer başvuruyu değerlendirme süreci başlatır. Onay gerçekleştikten sonra binanın az hasarlı, orta hasarlı, hasarsız ya da ağır hasarlı veya yıkık olup olmaması durumunda bir rapor verilir ve bina uygun şekilde sınıflandırılır. Tüm bu değerlendirmeler binanın tahliye edilmesi ya da bina hakkında yıkım kararı alınabilmesi için çok önemli süreçlerdir.
Yapılan değerlendirmeler ve tespitlerin sonuçları da yine başvuru işleminin yapıldığı e-Devlet sistemi üzerinden takip edilerek görüntülenebilmektedir.