İran'ın başkenti neresi? İran'ın başkenti hakkında bilgiler

Batı Asya’da yer alan İran, 31 eyalet ve 5 bölgeden oluşmaktadır. Kuzeyinde Ermenistan, Azerbaycan, Hazar Denizi, Türkmenistan, güneydoğusunda Pakistan, doğusunda Afganistan, kuzeybatısında Türkiye, güneyinde ise Basra Körfezi ve Umman Körfezi ile komşulukları bulunan bir ülkedir.

Bir medeniyet beşiği olarak kabul edilen İran’ın tarihçesi çok eski dönemlere dayanmaktadır. Alt Paleolitik Çağ’dan günümüze insanların yaşadığı bir yer olan ülkenin büyük bölümü ilk önce milattan önce yedinci yüzyılda Medler tarafından siyasi bir varlık olarak birleştirilmiştir. Bu birleştirme Büyük Kiros’un antik tarihte büyük bir yeri olan Ahameniş İmparatorluğu'nu kurmuş olduğu M.Ö. 6. yüzyılda bölgesel olarak zirveye ulaşmıştır. M.Ö. üçüncü yüzyılda İran ayaklanması yaşanmış ve Part İmparatorluğu kurulmuştur. Ülke bu sayede yeniden özgür olmuştur. Bu devletin yerini Sasani İmparatorluğu milattan sonra üçüncü yüzyılda almıştır.

Reklam
Reklam

Milattan sonra yedinci yüzyılda Müslümanlar İran’ı fethetmiş ve bölgede İslamlaşma sağlamışlardır. Sasani döneminde felsefi gelişmeler yaşanmış, bölgede matematik, tıp, sanat, astronomi açısından büyük adımlar atılmıştır. İslam’ın altın çağı ile İran Rönesans’ı adı verilen dönemlerde bölge yeniden canlanma yaşamıştır. Çeşitli İranlı Müslüman hanedanları Arap egemenliğine son vermişlerdir ve Farsça yeniden öne çıkmıştır. Ülkenin resmi dili bugün de Farsça dilidir. Ancak farklı etnik grupların yaşıyor olması nedeni ile ülkede Beluçça, Arapça, Azerbaycan Türkçesi gibi diller de konuşulmaktadır.

İran’da demonim İranlılardır ancak Farslar, Azerbaycan Türkleri, Lurlar, Kürtler, Araplar, Beluciler, Türkmenler gibi farklı etnik kökenli gruplar da bu topraklarda yaşam sürmektedir. Üniter başkanlık sistemli teokratik cumhuriyet ile yönetilen ülke üniter bir İslam cumhuriyeti olarak varlığını sürdürmektedir.

Reklam
Reklam

2023 yılında yapılan sayım ile 87.590.873 civarında nüfusa sahip olan ülkenin yüzölçümü 1.648.195 kilometrekaredir. İran’ın ismi M.Ö. altınca yüzyıldan başlamak üzere 1935 yılına dek Pers İmparatorluğu olarak kullanılmıştır. 1979 yılında gerçekleşen İran İslam Devrimi sonrasında ülkenin ismi İran İslam Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir.

Birçok farklı evreden geçen ve tarihi çok eski dönemlere dayanan İran’da politik sistem 1979 yılında yayınlanan anayasaya dayanmaktadır. Sistem birbirlerine bağlı olan çeşitli yönetim yapılarını içine almaktadır. Ülkenin kültürü İslam öncesi ve İslami kültür karışımı olarak gelişmiştir. Andronovo ve Orta Asya kültürlerinin birleşiminden oluştuğu bilinen İran kültürü, M.Ö. iki binli yıllardaki İran bölgesi kültürünün bir mirasçısı olarak kabul edilmektedir. Mutfağı ile de dünya çapında tanınan İran sinemadan resme sanatın birçok alanında da oldukça gelişmiş bir ülkedir.

Reklam
Reklam

İklimi genel olarak kurak ya da yarı kurak olan İran’da Hazar Denizi kıyılarında subtropikal iklim gözlemlenmektedir. Ülkedeki kuzey sınır bölgesinde kış mevsiminde sıcaklık dereceleri donma noktasının da altına düşme seviyesine gelmektedir. İklim yıl boyunca nemli kalır ve yaz sıcaklıklarında dereceler 29 derecenin üzerine çıkabilmektedir.

İran’da iklim şartları kuzeybatısında Türkiye ve Irak ile sınır bölgelerinde bulunan dağlık yapı nedeni ile bitki örtüsünü de etkilemektedir. Bitki örtüsü genel olarak bozkırlardan ve ormanlardan oluşmaktadır. Ülkenin kuzeybatısında yer alan dağlık bölgede ağırlıklı olarak meşe, söğüt ve kavak ağaçları bulunmaktadır.

İran'ın başkenti neresidir?

İran’ın en büyük şehri ve başkenti Tahran’dır. Hazar Denizi’ne uzaklığı 100 metre civarındadır. Elbruz Dağları’nın güney yamaçlarında yer alan Tahran'ın merkezi nüfusu 18 milyondan da fazla olması nedeniyle İran’ın en büyük şehridir. Köklü bir tarihe sahip olan Tahran’dan önce başkentin Rey yakınlarında küçük bir köy olduğu bilinmektedir. Rey 1220 yılında Moğollar tarafından yıkılmıştır ve halkın çoğunluğu Tahran’a yerleşmiştir. Bir kent olarak gelişme gösteren şehir başkent olmuştur.

Reklam
Reklam

Tahran, 1785 yılında Kaçar Hanedanı kurucusu tarafından işgal edilmiştir. 1788 yılında ise başkent olduğu ilan edilmiş ve bu tarihten itibaren başkent olarak kalmış ve sürekli olarak gelişmiştir. Hanedan devrildikten sonra tahta çıkan hükümdarın döneminde çok büyük bir genişleme yaşayan Tahran, petrol açısından yaşanan gelişmelerin ardından hızlı bir modernleşme sürecine girmiştir. Başkent olarak Tahran, İran’ın sosyal ve ekonomik hayatına yön verecek güçtedir ve ülkenin en çağdaş şehirleri arasında yer alır.

Haberin Devamı İçin Tıklayın
Anahtar Kelimeler: