ANKARA(ANKA) - Türkiye Cumhuriyeti'nin Anadolu'da kurulan ilk üniversitesi olan Ankara Üniversitesi'nin, Cumhuriyetin "eğitim" tarihine olan tanıklığı "Cumhuriyetin Üniversitesi" başlıklı, anlatımlı bir fotoğraf albümünde toplandı.
Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Atilla Cangır tarafından hazırlanan albümde, Ankara'da yüksek öğrenimin temellerinin atıldığı 1920'li yıllardan, 1946'da Ankara Üniversitesi'nin açılışına ve sonrasına kadar uzanan bir tarihe fotoğrafların gücüyle tanıklık ediliyor. Fotoğrafların ait oldukları dönem, mekan ve olaya ilişkin bilgiler yanlarında yer alırken, Dr. Cengiz Aslantepe tarafından hazırlanan metinler de tarihe yazılı ışık tutuyor.
Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'dan subay ihtiyacını karşılamak üzere 1 Temmuz 1920 günü açılan "Sunuf-u Muhtelife Zabit Manzetler Talimgahı"nın fotoğraflı anlatımından, ilk açılan fakültelere kadar geniş bir retrospektif sunan albüm, dolu dolu 395 sayfa'dan oluşuyor. Albümün, kapak fotoğrafında ise 5 Kasım 1925'te Hukuk Fakültesi'nin açılışı konu edilmiş. Fotoğrafta, Gazi Mustafa Kemal, İsmet Paşa, Mahmut Esat Bey, Ahmet Ağaoğlu, Yusuf Akçura ve Hukuk Fakültesi öğrencileri bir arada bulunuyor. Yine fotoğraflar arasında Atatürk'ün ve İsmet İnönü'nün fakülte ziyaretlerine yer verilirken, dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel'in imzasıyla verilmiş diploma gibi tarihi belgeler de teşhir ediliyor.
"BİR TORBA DOLUSU ESKİ FOTOĞRAFLA BAŞLADIK"
Albüme önsöz yazanlardan, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nusret Aras, göreve başladığı yıllarda bir torba dolusu çok değerli eski fotoğrafın bulunması ile üniversitenin geçmişine ait bir hazine ile karşı karşıya kalındığını anlatıyor. Bu fotoğrafların daha sonra İletişim Fakültesi'nde öğretim görevlisi olan Atilla Cangır'a verilerek hem görüntülerin onarımını hem de elektronik kayıt altına alınmasının sağlandığını belirten Aras, üniversitenin görsel tarihinin böylece yok olmaktan kurtulduğunun altını çiziyor. Aras, daha sonra işte bu fotoğrafların bir albüm haline getirilip ebedileştirme fikrinin geliştiğini, bu doğrultuda "Cumhuriyetin Üniversitesi" adlı eserin oluşturulduğunu kaydediyor.
"TARİHE FOTOĞRAFLA BAKMAK" "Tarihe Fotoğrafla Bakmak" olgusuna dikkat çeken albümün hazırlayanı Atilla Cangır ise, Cumhuriyetin öncü kurumlarından Ankara Üniversitesi'nin tarihine bakarken fotoğrafın gücünden yaralanıldığını söylüyor. Ankara'da yüksek öğrenimin temellerinin atıldığı 1920'li yıllardan başlayan bu görsel çalışmanın, 1946'da üniversitenin açılışına ve sonrasına kadar uzanan bir tanıklık sunduğunu belirten Cangır, böylece modern Cumhuriyetin üniversitesini kuran tüm oluşumların gözler önüne serildiğini ifade ediyor.
Cangır, albümü oluşturan 16 bölüm içinde, fotoğraflara eşlik eden metinlerin, Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun, araştırmacı-koleksiyoner Dr. Cengiz Aslantepe tarafından derlenerek yazıldığını kaydediyor. Cangır, fotoğrafların ise üniversitenin kurumsal arşivlerinden ve tarihe tanıklık eden kişilerin özel koleksiyonlarından derlendiğini, 1946 sonrası bölümün de üniversitenin gündelik olaylarını yansıtan fotoğraflardan oluştuğunu belirtiyor.