Trafik kurallarına uymak, hem yayaların, hem araç sürücülerinin hem de araç içindeki yolcuların can ve mal kayıplarının önüne geçmeyi amaçlar. Ehliyet ceza puan sistemi de bu önlemler arasında yer alan bir uygulamadır.
Her trafik suçunun bir karşılığı bulunur. Araç sürücüleri bir yıl boyunca biriken ehliyet ceza puanları ile değerlendirmeye alınır. Örnek olarak hız sınırını belirlenen kurallara uymayarak aşmanın cezası 10 puan ile 20 puan arasında bir karşılık bulur. Hız sınırının aşılma oranı ceza puanını belirler.
Bir araç sürücüsü eğer bir yıl içinde 100 puana ulaşırsa sürücü belgesine geçici süre ile el koyulur. Araç sürücüleri ceza puanlarını kontrol etmeli, puan biriktirmemeye ceza puanına neden olacak kural ihlalleri yapmamaya dikkat etmeli ve oluşan puanlarını takip etmelidir. Sürücülerin mevcut ceza puanlarını kontrol edebilmesi ve bu puanın belli bir sınırda kalabilmesi için çeşitli psikoteknik değerlendirmeler ya da trafik eğitimleri de gerekebilmektedir.
Araç sürücülerinin çeşitli trafik kurallarını ihlal etmeleri durumunda bir yıl içinde ihlal ettikleri kurallara ve oranlara göre çeşitli miktarlarda ceza puanları uygulanır. Bu ceza puanları toplanarak 100 puanı bir yıl içinde geçenlerin ehliyetlerine işlem yapılır.
Ehliyet ceza puanları Karayolları Trafik Kanunu maddeleri doğrultusunda araç sürücülerine uygulanan trafik cezalarıdır. Yapılan her trafik kuralı ihlali, ihlalin ne olduğuna ve uygulanan oranına göre önceden belirlenmiş olan ceza puanları ile değerlendirilir. Ceza puanlarının hesaplanmasında dikkate alınan çeşitli unsurlar vardır. Hız sınırı, ihlalin çeşidi, ihalelin nerede gerçekleştiği gibi durumlar bu unsurlar arasında yer alır. Araç sürücüleri trafik kurallarını ihlal ettikçe ceza puanları da birikir ve belirlenmiş olan sınıra ulaşınca gerekli işlemler başlatılır.
Trafik kurallarına uyulması için bir motivasyon olarak uygulanan ehliyet ceza puanları bir yıl içinde 100 puana ulaşılması halinde beli süreler içinde sürücünün ehliyetinin elinden alınmasına da yol açmaktadır. 100 ehliyet ceza puanına ulaşmış olan bir sürücünün ehliyeti 2 aylığına geri alınır. Bu süre içinde ise sürücü çeşitli trafik kuralları ile ilgili bir eğitim sürecine tabi tutulur. Sürücü aynı yıl içinde bir kez daha 100 ceza puanı limitini doldurursa ehliyeti 4 ay süre için iptal edilir. Ayrıca sürücü psikoteknik testlerle psikiyatri muayenesine gönderilir.
Ehliyet ve trafik ceza puanları ihlalin yapıldığı tarihten itibaren bir yıl sonra otomatik olarak sistemden silinir. Ayrıca bir yıl içinde 100 sınır ceza puanına ulaşılmaması halinde ceza puanları sıfırlanmaktadır. Trafik ile ilgili diğer işlemlerin ceza puanlarının sıfırlanması ile direkt bir bağlantısı yoktur. Ceza puanları araç sürücüsünün sigorta poliçesi ya da trafikteki sicili gibi durumları etkileyebilir.
Sürücülerin mevcut ehliyet puanlarını takip etmesi son derece önemlidir. Ehliyet puanı öğrenme ve sorgulama için internet üzerinden e-Devlet sistemine girmek yeterli olabilmektedir. Günümüzde birçok işlem gibi çeşitli resmi işlemler de internet üzerinden yapılabilmektedir. Tüm resmi kurum ve kuruluşların internet sitelerini ve mobil uygulamalarını tek bir portalda bir araya getiren e-Devlet sistemi ehliyet ceza puanlarını sorgulamak ve takip etmek için de yararlanılabilen bir portaldır.
E-Devlet sistemi dışında trafik denetleme şubelerine direkt olarak gidilerek de etkin ceza puanı durumu sorgulanabilmektedir. Sistem üzerinden sorgulama yapılacaksa e-Devlet sistemine giriş yapılır ve arama kısmına Sürücü Belgesi ve Şahıslara Yazılan Ceza Sorgulama başlığı altından gerekli bilgilere ulaşılır.