İnsan vücudu, yaşamın sürdürülebilmesi için her saniye kusursuz bir koordinasyon içinde çalışan karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu yapının en önemli taşıyıcı unsurlarından biri de damarlardır. Bu hayati görevlerinin yanı sıra dikkat çeken bir başka özellikleri daha vardır. Birçok insan kan damarlarının deride neden mavi göründüğünü merak eder.
Bileklerde, avuç içinde ya da bacaklarda görülen damarlar çoğu zaman mavi ya da mavimsi bir tondadır. Bu durum birçok kişinin dikkatini çeker. Bu durumun gerçek nedeni komplo teorilerinde söylendiği gibi kanın renginin mavi olmasıyla ilgili değildir. Çünkü insan kanı her koşulda kırmızının tonlarını taşır. Derideki mavimsi görüntünün arkasındaki sebep ise bambaşka fiziksel süreçleri içerir.
İnsan cildi temelde epidermis, dermis ve hipodermis adındaki üç katmandan oluşur. Vücuttaki damarların büyük bir kısmı derin katmanlarda yani dermisin alt bölgesinde ve hipodermiste yer alır. Cilt güneş ışığı ya da ortam ışığıyla temas ettiğinde bu katmanlar ışığın bir bölümü emer ve yansıtır. Işığın bu çok yönlü davranışı “ışık saçılması” olarak bilinir. Bu saçılma etkisi damarların maviymiş gibi görünmesinin temel nedenini oluşturur.
Işığın farklı dalga boyları ciltte farklı miktarda emilir. Kırmızı ışık dalga boyu uzun olduğu için dokuların daha derinlerine ulaşabilir. Kan tarafından daha çok emilir. Mavi ışık ise dalga boyu daha kısa olduğundan cilt tarafından daha fazla saçılır ve yüzeye daha hızlı geri döner. Bu da cilt yüzeyine bakıldığında mavi tonlu ışığın daha baskın hale gelmesine neden olur. Bilindiği üzere aslında damarların içindeki kan kırmızıdır. Fakat cildin ışığı işleme şekli bu kırmızı rengin görünürlüğünü azaltır. Bu yüzden damarı çevreleyen bölgeye mavi bir algı oluşmuş olur.
Bir başka önemli etken damarın cilt yüzeyine olan uzaklığıdır. Yüzeye yakın damarlar daha belirgin bir renk kontrastına sahiptir. Derinde bulunan damarlar ise ışığın ulaşması zorlaştığı için daha koyu veya daha silik tonlarda görünür. Damar ne kadar derindeyse mavi renkte görünme olasılığı o kadar artar. Bunun sebebi derinlik arttıkça kırmızı ışığın daha fazla emilmesi ve mavi ışığın daha baskın yansıtılmasıdır. Bu durumda mavi görünüm derinlik ve doku yoğunluğu sebebiyle optik bir oyundur denebilir.
Öte yandan cilt rengi de bu mavi görünümde etkilidir. Örneğin açık tenli bireylerde damarların daha belirgin ve mavi tonlarda algılanması çok daha olasıdır. Çünkü melanin pigmenti az olduğu için ışığın cilt yüzeyinde emilimi daha sınırlıdır. Bu da ışığın damarlara ulaşmasını ve geri saçılmasını kolaylaştırır. Koyu tenli kişilerde ise melanin yoğunluğu daha yüksek olduğundan ışığın cilt tarafından emilimi artar. Bu yüzden damarlara ulaşan ışık miktarını azaltır ve damarların görünürlüğünü hafifletir.
Oksijen seviyesi de renk algısını etkileyen ek bir değişkendir. Fakat yine de damarların mavi görünmesinin doğrudan sebebi olarak gösterilemez. Oksijen zengini kan daha parlak kırmızı görünürken oksijeni düşük kan ise daha koyu kırmızıya yakındır. Bu ton farkı direkt olarak maviymiş gibi algılanmasına neden olmaz. Bu da diğer bir teori olan oksijen miktarının damarların rengini maviye çevirdiği düşüncesini geçersiz hale getirir.
Yani, sonuç olarak damarların maviymiş gibi görünmesini sağlayan durum optik etkileşimlerdir.
markasıdır.
Haber Gönder
