Kurbanda dişi mi kesilir erkek mi? Diyanet'e göre dişi ya da erkek hayvandan hangisinin kurban edilmesi daha faziletlidir?
Kurban Bayramı, İslam aleminde önemli paylaşma ve ibadet dönemi olarak kabul edilir. Kurban kesmek, maddi durumu yerinde olan Müslümanlar için vacip bir ibadettir. Bu ibadetin uygun bir şekilde yerine getirilmesi için hayvan seçiminde dikkat edilmesi gereken birkaç faktör bulunur. Kurbanlık hayvan konusunda merak edilen birçok konudan biri de hayvanın dişi mi yoksa erkek mi olacağıdır. Peki, kurbanda dişi mi kesilir erkek mi?
İslam dinine göre her sene Kurban Bayramı’nda kurban kesmek Allah’a olan bağlılığı ifade eden maddi bir ibadettir. Öte yandan toplumsal yararı da ön planda olan bir ibadet şeklidir. Kurban kesen bir insan Allah’ın emirlerini yerine getirmiş ve kulluk bilincini koruduğunu göstermiş olur. Kişinin bu ibadeti yerine getirmesinin nedenlerinden biri de en yakınındaki kişilerden başlayarak insanlara faydalı olmaktır. Kurban ibadetini yerine getirecek olan vatandaşlar, kesilecek hayvanın cinsiyeti konusunda araştırma yapmaktadır.
Diyanet'e göre dişi ya da erkek hayvandan hangisinin kurban edilmesi daha faziletlidir?
Kurban edilecek hayvanın deve, sığır gibi büyükbaş olmakla beraber koyun, keçi gibi küçükbaşların da belirli koşulları taşımaları halinde erkek veya dişi fark etmeksizin kurban olarak kesilebilecekleri konusu Hz. Peygamber'in (s.a.v) hadis ve uygulamaları ile belirtilir.
Kurban edilecek hayvanın hangi cinsiyete sahip olduğu, kurban ibadetinin faydaları açısından bir ölçüt değildir. Fakat bu konuda farklı görüşler bulunur. Örneğin, sığırın dişisinin kurban edilmesinin daha faziletli olduğu düşüncesini savunan bazı fakihler olmuştur (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, IX, 466-467). Bu düşünceyi dönemin fakihlerinin bulundukları toplum ve döneme göre değerlendirmek daha uygun olacaktır. Öte yandan tarıma dayalı toplumlarda erkek hayvanın gücünden daha fazla faydalanma durumunun bulunması düşünülerek bu görüş ileri sürülmüş olabilir. Fakat bu görüşler, din tarafından emredilmiş ve değişmez bir hüküm olarak kabul edilmemelidir. Bunların birçoğu toplumun yararı düşünülerek ortaya konulmuş görüşlerdir.
Günümüz şartlarında da aynı düşünceden yola çıkarak dişi sığırların kurban edilmesinin hayvan nesline zarar vermesi durumunda erkek hayvanların tercih edilmesinin daha doğru olacağı düşüncesi bulunur. Fakat kurbanlık hayvanın erkek veya dişi olması, ibadetin geçerlilik unsurları arasında bulunmaz.
Mâlikî ve Şafiî mezhebindeki alimlere göre kurbanlık hayvanlarda erkeğin kesilmesi dişi cinsine göre daha faziletlidir. Hanefî alimlerine göre ise koyunda erkek; keçi, deve ve sığırda ise dişi hayvanların kurban edilmesi daha faziletlidir. Fakat her farklı görüşün gerekçelerine bakıldığında bu düşüncelerin zamanın şartları ve ihtiyaçları doğrultusunda ileri sürüldüğü görülür.
Ayrıca hayvanın etinin bolluğu, lezzeti ve kalitesiyle ilgili bölgesel alışkanlıkların etkili olduğu da bilinmektedir. Hatta dişi hayvanların kurban edilmesinin daha faziletli olduğunu savunan kişiler, etinin daha bol ve lezzetli olacağı sebebiyle dile getirmişlerdir.
Öte yandan kurbanlık hayvanlarda genellikle erkek cinsinin tercih edilmesini faziletli olarak gören kişiler, erkek hayvanın etinin kalitesi düştüğü durumlarda hiç doğum yapmamış dişi hayvanın kurban edilmesinin daha makbul olacağını söylemişlerdir.
Haber Gönder
