Öğle namazı hem erkekler hem de kadınlar için farzdır. Namazın rekat sayısı ve kılınış biçimi sabittir ancak kadınların ve erkeklerin tesettür, namazdaki hareketler gibi noktalarda ayrımları vardır. Bütün bunlar İslami edep çerçevesinde detaylandırılmıştır. Öğle namazının kılınışı bu noktalara hassasiyet gösterilerek kılınmalıdır.
Namaz, İslam dininde farz bir ibadettir. Öğle namazı da, dini ve manevi yönünün yanında günlük yaşamın akışı içerisinde düzen, bilinç ve farkındalık kazandırmaya yardımcı olan bir ibadettir. Özellikle öğlen vakitlerinde iş ortamında, okulda ya da evde kısa bir mola verilerek bu ibadeti yerine getirmek ruhsal huzuru sağlamanın yanı sıra zamanın kıymetini hatırlatır. Öğle namazı sadece bir ibadet değil, bilinç ve inanç tazelemesidir.
Farz namazlardan biri olan öğle namazı gün ortasında kılınır. Güneşin tam tepe noktasını geçmesinden itibaren, gölgelerin bir cismin boyunu geçmeye başlamasına kadar olan sürede kılınır. Bu vakit, Güneş'in gökyüzündeki hareketine bağlı olarak belirlenir ve her gün değişiklik gösterebilir. Öğle namazı, Peygamber Efendimiz'in (s.a.v.) hayatında da özel bir yere sahiptir. O, ne kadar meşgul olursa olsun öğle namazını ihmal etmemiş, sahabelerine de bu konuda titizlik göstermelerini tavsiye etmiştir. Müslümanlar için bu, öğle vaktinin yalnızca fiziksel bir ihtiyaç zamanı değil, ruhsal bir yenilenme anı olduğunu gösterir.
Öğle namazı 10 rekattan oluşur. Bu rekatlar sünnet, farz ve son sünnet olarak ayrılır. İlk olarak 4 rekat sünnet kılınır. Bu sünnet, Peygamber Efendimiz'in (s.a.v.) düzenli olarak kıldığı ve Müslümanlara da tavsiye ettiği bir ibadettir. İlk sünnetin amacı farz namaza hazırlık yapmak ve manevi huzura geçişi kolaylaştırmaktır. Ardından 4 rekat farz kılınır. Farz rekatlar, İslam’da müminlere kesin bir şekilde emredilmiş ve yerine getirilmesi zorunlu namazlardır. Cemaatle kılındığında cemaat sevabı kazanılır.
Farz namazının ardından 2 rekatlık son sünnet kılınır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu sünneti de sürekli kılmış, dolayısıyla Müslümanlara da devam etmeleri tavsiye edilmiştir. Özellikle bu son sünnet, ibadeti tamamlayıcı bir görev görür ve manevi huzurun devamını sağlar.
Öğle namazı sırasıyla 4 rekat sünnet, 4 rekat farz ve 2 rekat sünnet olmak üzere toplamda 10 rekattan oluşur. Ancak kişi seferilik gibi özel durumlar yaşıyorsa sünnetleri terk edip sadece 4 rekat farzı kılması da mümkündür. Yine de bu durum kalıcı bir alışkanlık haline getirilmemeli, mümkün olduğunca tam olarak kılınmaya özen gösterilmelidir.
Öğle namazı sırasıyla dört rekat sünnet, dört rekat farz ve iki rekat sünnet olmak üzere toplamda on rekattan oluşur. Namaza başlarken ilk olarak öğle namazının ilk sünnetini kılmaya niyet edilir. Niyet ettikten sonra “Allahu Ekber” diyerek namaza başlanır. Elleri bağladıktan sonra içten bir şekilde Sübhaneke duası okunur, ardından Fatiha suresi ve bir kısa sure okunur. Bu okumanın ardından rükûya gidilir, rükûdan kalkılır ve secdelere geçilir. İlk rekat tamamlandıktan sonra ikinci rekata kalkılır, yine Fatiha ve bir sure okunur, rükû ve secdeler yapılır ve oturulur. Oturuşta yalnızca Ettehiyyatü okunur, üçüncü rekata kalkılır. Üçüncü ve dördüncü rekatlarda da aynı şekilde Fatiha ve birer sure okunur, rükû ve secdeler yapılır. Dördüncü rekatın sonunda oturularak Ettehiyyatü, Allahümme Salli, Allahümme Barik ve Rabbena duaları okunur. Selam verilerek namaz tamamlanır.
İlk sünnetin ardından öğle namazının dört rekatlık farzı kılınır. Farz kılınmadan önce “Niyet ettim Allah rızası için öğle namazının farzını kılmaya” diyerek namaza başlanır. Farz rekatların kılınışı, ilk sünnette olduğu gibidir. İlk iki rekatta Fatiha ve kısa sure okunur, iki secdeden sonra ikinci rekatın sonunda yalnızca Ettehiyyatü okunur. Üçüncü ve dördüncü rekatlarda yine Fatiha ve kısa sure okunarak aynı şekilde namaz tamamlanır. Son oturuşta Ettehiyyatü, Salli, Barik ve Rabbena duaları okunur ve selam verilerek farz kısmı tamamlanır.
Öğle namazının son rekatı olan son sünnet kılınır. Bu kısım ilk iki rekat gibi kılınır. Niyet ettikten sonra Sübhaneke, Fatiha ve bir sure okunur, rükû ve secdeler yapılır. İkinci rekatta da aynı şekilde devam edilir ve son oturuşta tüm oturuş duaları okunur. Selam verilerek öğle namazı tamamlanmış olur. Öğle namazı bu sıralamayla kılındığında hem sünnetler hem de farz yerine getirilmiş olur ve ibadet tamamlanır. Öğle namazı nasıl kılınır Diyanet İşleri Başkanlığı ve diğer güvenilir kaynaklarda da bu şekilde anlatılmıştır.
Kadınlar için öğle namazı kılınışı, erkeklerle aynı esaslara dayanır. Rekat sayısı, dualar ve namazın bölümleri bakımından hiçbir fark yoktur. Ancak bazı küçük farklılıklar, kadınların namazda örtünme şekli ve fiziki hareketlerinin daha ölçülü olması gibi detaylarda görülür. Kadınlar öğle namazına başlamadan önce abdest almalı, vücutlarını ve elbiselerini temizlemeli ve tesettür kurallarına uygun şekilde örtünmelidir. Namaz esnasında saç, kollar, bacaklar, boyun ve ayak bileklerine kadar olan tüm vücut kapalı olmalıdır. Başörtüsü mutlaka takılmalı ve elbise bol olmalıdır.
Kadınlar da tıpkı erkekler gibi her rekatta Fatiha ve bir sure okur, ardından rükû ve secdeleri yapar. Aradaki fark ilk olarak kıyamda ellerin duruşundadır. Kıyamda sağ el sol elin üzerinde göğüs hizasında tutulmalıdır. Ayrıca, kadınların rükûda dirseklerini yanlara açmaması, secdede ise vücutlarını yere daha yakın tutması sünnettir. Namazın oturuşları da aynı şekildedir, sadece hareketlerde daha toplu ve ölçülü olmaya dikkat edilir. Kadınların cemaatle namaz kılması şart değildir, bu nedenle evde tek başına kılmaları dinen geçerli ve faziletlidir.
Erkekler için öğle namazı kılınışı sırasında dikkat etmesi gereken bazı özel durumlar vardır. Bunların başında giyim gelir. Erkeklerin namazda avret yeri göbekle diz kapağı arasıdır ve en az bu bölgenin kapalı olması farzdır. Edebe uygun olan, kısa kollu ve dar kıyafetlerden kaçınarak temiz ve bol giysilerle, omuzları örtecek şekilde namaz kılmaktır.
Namazdaki duruş ve hareketlerde de erkekler için bazı farklar bulunur. Rükûda sırt düz tutulur ve baş-sırt hizalı olur, dirsekler yanlara açılır. Secdedeyse kollar yere değmez, dirsekler yanlardan uzak tutulur ve karın uyluklara değmez. Oturuşlarda ise erkekler sağ ayaklarını diker, sol ayaklarını üzerine oturacak şekilde serer. Ayrıca erkekler için cemaatle namaz kılmak son derece faziletlidir. Öğle namazı gibi farz namazlar mümkünse camide cemaatle kılınmalıdır.