Fransızca bir kelime olan ve Türkçe karşılığı daha önceden görmek anlamına gelen dejavu kelimesi bir duyguyu da ifade etmek için kullanılır. Dejavu Fransızca dilindeki "daha önceden" anlamına gelen "deja" ve "görmek" anlamına gelen "voir" kelimelerinin bir araya getirilmesi ile meydana gelmiş olan bir kelimedir.
Bu durumun birçok nedeni olabilir. Genel olarak beyin kaynaklı olduğu kabul edilen dejavu hissi genelde şu nedenlere bağlı olarak gerçekleşebilir:
İnsan beyni, yorgunluk ya da benzer durumlardan ötürü bir görüntüyü sesi ya da herhangi bir bilgiyi yaşandığı an sırasında algılayamamış olabilir. Beyin bu bilgiyi daha sonra algıladığı zaman da kişiler bu olayı daha önce yaşamış gibi bir hisse kapılabilir.
Beynin sağ ve sol lobları milisaniyeden daha küçük olan bir zaman farklı ile çalışır. Bu durum da dejavu hissini tetikleyebilmektedir. Bir lob diğer lobdan daha önce algılama özelliğine sahip olduğu için daha sonra algılayan taraf bu olayın ya da durumun daha önce yaşanmış olduğu gibi bir yanılsamaya yol açabilmektedir. Bu durum ayrıca sinirlerdeki küçük bir sapmadan kaynaklı olarak da yaşanabilmektedir.
Yoğun miktarlarda alkol alındıktan sonraki süreçte örnek olarak bir sonraki sabah alkolün etkisi ile de dejavu durumu gerçekleşebilir.
Bilim insanlarının araştırmalarına göre insanların yarısından fazlası hayatları boyunca en az bir kez bir olayı daha önce yaşamış gibi bir hisse kapılabilmektedir. Ancak bazı kişiler için bu durum çok olağan dışı kabul edildiği içi yaşanan dejavu hissi unutulamayabilir.
Kelime anlamı olarak Türkçe dilinde zaten görülmüş olan anlamına gelen dejavu kişinin anlık olarak içinde yer aldığı zamanda gördüğü ve deneyimlediği bir olayı daha önce gördüğünü ya da deneyimlemiş olduğunu zannetme ve hissetme durumudur. İnsanlar bazen böyle bir hisse kapılarak kafaları karışabilir.
Yapılan bilimsel açıklamalar ve araştırmalar dışında dejavu hissinin bilimsel olarak kanıtlanmamış olan ve halk arasında inanılan bazı açıklamaları da vardır. Örnek olarak bazı farklı inanışlara sahip kişiler bu hissin reankarnasyon yani yeniden doğuş nedeni ile gerçekleştiğini düşünmektedirler.
Ayrıca geleceği görme, müneccimlik gibi gerçekliği bilim ile kanıtlanmamış bilimden çok uzak konular ile de bu durum açıklanmaya çalışılmaktadır. Popüler kültürde ise bu durum evrenin hareketlerindeki hatalar ve bozulmalar olarak ifade edilir.
Dejavu ifadesi bilim tarihinde ilk kez 1928 yılında "Bir Psikoloji Kitabı" adlı bir kitapta kullanılmış ve tanımı yapılmıştır. Kitabın yazarı olan Edward Titchener’e göre beyin bir deneyime dair olarak tam bir algı üretmeden önceki süreçte kısmi bir algı yaratmaktadır. Bu kısmi algı da olayın daha önce deneyimlenmiş bir durum olduğu hissine kapılmaya neden olmaktadır.
Bir hastalık belirtisi olarak da görülen dejavu durumu sırasında beyinde REM uykusu yaşanırken anıları ve işlemleri gerçekleştirme sürecinde aksilikler oluşması şeklinde açıklanmaktadır. Dejavu durumu yaşanırken beyindeki sinir bağlantılarında yaşanması normal kabul edilmeyen bir anda ateşleme yaşanmaktadır. Bu da sahte bir an ve yaşanmışlık hissi yaratmaktadır.
O anda görülen ve deneyimlenen bir olay daha önce yaşanmış gibi hissedildiğinde yaşanan dejavu durumu ayrıca nörolojik bir problemin belirtisi olarak da meydana gelebilmektedir.