Günümüzde pek çok insanın glutensiz diyet uygulandığı bilinmektedir. Bu kişilerin birçoğu zorunda oldukları için bir bölümü de sağlıklı beslenmek için glutensiz gıdalarla beslenmektedir. Glutensiz diyete başlamak isteyenlerin mutlaka bir beslenme uzmanı veya doktor gözetiminde beslenme planı yapmaları önerilir. Bu sayede hem besin dengesi korunur hem de glutenden kaynaklanan sağlık sorunları etkili bir şekilde yönetilebilir.
Glutensiz beslenme, gluten proteininin yer aldığı gıdaların diyetten çıkarıldığı ve tüketilmediği bir beslenme şeklidir. Bu diyetin temel amacı çölyak hastalığı gibi glutenin yarattığı olumsuz etkileri azaltmak ve gluten tüketimine bağlı sağlık sorunlarını yönetebilmektir.
Glutensiz beslenme düzeni uygulamak isteyen kişiler meyve, sebze, et, balık ve kümes hayvanları gibi doğal gıdaları rahatlıkla tüketebilirler. Gluten hassasiyeti olan bireylerde vücudun gluteni tolere edememesi nedeniyle karın ağrısı, mide bulantısı ve ishal gibi bağırsak problemleri görülebilir. Bu nedenle glutensiz diyet çoğunlukla tıbbi gereklilik nedeniyle uygulanır.
Gluten içeren hamur işleri, ekmek ve makarna gibi gıdalar genellikle protein açısından düşük ve besin değerleri sınırlıdır. Glutensiz beslenmeyi tercih eden kişilerin işlenmiş gıdalardan, şekerden ve doymuş yağlardan kaçınmaları gerekmektedir. Glutensiz diyete başlamadan önce mutlaka bir uzman doktordan veya beslenme uzmanından rehberlik almak önemlidir. Bu noktada bilhassa çölyak hastalarının tüketmemeleri gereken gıdaları bilmeleri ve diyeti buna göre uygulamaları gerekir.
Glutensiz beslenme bazı kişiler için oldukça önemlidir. Glutensiz beslenme düzeni uygulamak şu kişiler için gereklidir:
Gluten tüketimi ince bağırsakta ciddi hasarlara yol açabilir. Bu nedenle glutensiz gıdalarla beslenmek çölyak hastalığının tedavisinde oldukça önemlidir.
Çölyak hastası olmasa da bazı kişiler gluten tükettikten sonra mide ağrısı ve şişkinlik gibi rahatsızlıklar yaşayabilir. Glutensiz beslenme ise bu belirtilerin önlenmesine yardımcı olur.
Bağışıklık sistemi buğdaydaki proteinlere karşı tepki verdiğinde alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Bu nedenle gluten içeren gıdalardan uzak durmak gerekir.
Hashimoto gibi bazı otoimmün hastalıklarda glutensiz beslenme belirtilerin kontrol altına alınmasına destek olabilir.
Şişkinlik, gaz veya irritabl bağırsak sendromu gibi sağlık sorunları yaşayan kişiler glutensiz beslendiklerinde kendilerini daha rahat hissederler.