Mikrofonu hoparlöre yaklaştırınca neden tiz ses çıkar?

Birçok insanın mutlaka bir anlığına şahit olduğu o tiz ses toplantı, sunum ya da sahne performansı esnasındaki basit bir hatanın sonucu ortaya çıkar. Mikrofonun hoparlöre fazla yaklaştırılması sonucunda sesin hoparlörden çıkıp mikrofona geri dönmesiyle oluşan “feedback” yani geri besleme olarak adlandırılır. Ortaya çıkan ses ise genellikle ani bir şekilde yüksek ve kulak tırmalayıcı olarak algılanır. Peki, mikrofonu hoparlöre yaklaştırınca neden tiz ses çıkar?

Hoparlör ve mikrofondan kaynaklanan tiz ses, sadece sinir bozucu olmakla kalmaz aynı zamanda ciddi kulak sorunlarına da neden olabilir. Bilhassa çocuklar, yaşlılar veya hassas kulak yapısına sahip kişiler için bu sesin fiziksel rahatsızlığa yol açabileceği bilinmektedir. Ani yüksek sesler kulak zarına baskı yapar ve bunun sonucunda baş ağrısı, kulak çınlaması ya da geçici işitme kaybı gibi etkiler ortaya çıkabilir. Öte yandan bu rahatsız edici sesler toplantıların bölünmesiyle beraber dikkat dağınıklığına ve profesyonel ortamlardaki ciddiyetin kaybolmasına da neden olur. Teknik açıdan düşünüldüğünde ise sürekli geri besleme oluşması ses sistemine zarar verebilir.

Reklam
Reklam

Mikrofonu hoparlöre yaklaştırınca neden tiz ses çıkar?

Hoparlörden gelen kulak tırmalayıcı tiz sesi herkes bir anlığına duymuştur. Bu, mikrofon ve hoparlör arasındaki “geri besleme” adı verilen bir etkileşimdir. Toplantıda, sahnede ya da evde karaoke yaparken bir anda çıkan tiz sesin nedeni aslında oldukça basit bir şekilde açıklanabilir.

Bu olayda mikrofon ortamda duyduğu sesi alır ve bu sesi bir amplifikatör yardımıyla hoparlöre gönderir. Hoparlör sesi dışarı verir fakat ses tekrar mikrofona ulaşırsa bir döngü başlar. Her turda sinyal daha da güçlenir ve sonunda kulakları delen tiz bir ses ortaya çıkar. Bu durum özellikle yüksek frekanslarda daha fazla görülür. Zira ortaya çıkan bu frekans mikrofona daha hassas şekilde geri yansır.

Bu sesi tetikleyen diğer faktörler arasında ise mikrofonun hoparlöre olan mesafesi, yönü ve ortamın akustiği olabilir. Bu noktada ses mühendisliği devreye girmektedir. Bu alanda uzman kişiler mikrofonla hoparlörün doğru konumlandırılmasına büyük özen gösterir. Mikrofon hoparlöre çok yakınsa ya da doğrudan ona dönükse bu çığlığı andıran seslerin çıkması kaçınılmaz olur.

Reklam
Reklam

Bu sorunu azaltmak için ekolayzer gibi araçlar kullanılır. Bu araç sayesinde belirli frekanslar düşürülerek geri besleme önlenmeye çalışılır. Bununla beraber “anti-feedback” cihazları da sıklıkla kullanılan yöntemlerden biridir. Bu cihazlar geri besleme frekanslarını tespit eder ve otomatik olarak bastırır.

Bu olay evdeki hoparlör ve mikrofonda da yaşanabilir. Örneğin, evde şarkı söylerken bir anda tiz bir ses yükseliyorsa büyük ihtimalle mikrofon hoparlöre çok yakın olduğundandır. Bazı ayarlar yaparak bu rahatsız edici tiz seslerinden kurtulmak mümkündür. Bunu önlemek için:

  • Mikrofonun yönünü değiştirin.
  • Mikrofonu hoparlöre doğrudan tutmayın ve sesi çok fazla açmamaya dikkat edin.
Haberin Devamı İçin Tıklayın
Anahtar Kelimeler: