İnternetin ortaya çıkışıyla gazetecilik anlayışının yeniden şekillenmesi gibi yapay zekâ da haberciliğin yeni bir döneme girdiğini göstermektedir. Günümüzde bu tür algoritmalar verileri analiz etmekle beraber haber yazabilir, görseller oluşturabilir ve hatta okuyucunun ilgi alanlarına göre içerik önerebilir. Bu noktada ai journalism ethics yani yapay zeka gazeteciliği etiği tartışma konusudur.
Günümüz dijital dünyasında yapay zekâ bilgi üretimi ve paylaşımı süreçlerini kökten dönüştürmektedir. Bu dönüşümün öne çıkan örneklerinden biri ise yapay zeka haberciliğidir.
Yapay zekâ haberciliği haber üretiminde doğrulama, dağıtım ve analiz süreçlerinde yapay zekâ teknolojilerinin kullanılması anlamına gelir. Buna göre gazeteciler haberi yazan kişiler olmakla beraber algoritmalarla çalışan dijital muhabirler halindedir. Bugün birçok büyük medya kuruluşu spor sonuçları, hava durumu ya da finans raporları gibi rutin içerikleri üreten sistemlerden yararlanmaktadır. Bu sayede gazeteciler daha karmaşık, analitik ya da araştırmacı haberlere odaklanma fırsatı bulur.
Yapay zeka haberciliğinde kullanılan sistemler veri madenciliği aracılığıyla milyonlarca dijital kaynağı kısa sürede tarayabilirler. Bu sayede önemli gelişmeleri daha çabuk tespit edebilirler. Doğal dil işleme teknolojileriyle insan dilini anlayarak özgün ve anlamlı haber metinleri oluşturabilir. Makine öğrenimi modelleri ise okuyucu davranışlarını analiz ederek kişiselleştirilmiş haber akışları sunar.
Bununla beraber görsel tanıma ve video üretimi teknolojileri içerikleri zenginleştirebilir. Bu yeni habercilik anlayışının bilgiye erişimi kolaylaştırdığı söylenmektedir. Öte yandan gazetecilikle ilgili ciddi etik soruları da beraberinde getirmektedir.
Yapay zekâ sistemleri insanlar tarafından üretilmiş verilerle eğitilir. Örneğin bir haberin hangi kaynaklardan alındığı, hangi kelimelerin seçildiği ya da hangi konuların öne çıkarıldığı algoritmanın öğrendiği kalıplara göre şekillenebilir.
Yapay zekâ ile üretilen bir haberin kim tarafından yazıldığı, hangi verilerden beslendiği ve hangi algoritmaların kullanıldığı çoğu zaman belirsizdir. Okuyucuların bir içeriğin insan mı yoksa yapay zekâ tarafından mı üretildiğini bilme hakkı vardır.
Yapay zekâ gazeteciliğinde kullanılan sistemler haber üretmek için geniş veri kümelerinden yararlanır. Bu veriler arasında kullanıcı davranışları, sosyal medya etkileşimleri ve kişisel bilgiler yer alabilir. Haber üretiminde kullanılan hiçbir bilgi bireylerin mahremiyetini ihlal edecek biçimde toplanmamalıdır.
Gazetecilik sadece bilgi aktarma işi değildir. Bununla beraber toplumsal sorumluluk, empati ve vicdanı da içeren bir meslektir. Yapay zekâ bu insani değerlere sahip değildir. Bu nedenle etik sınırlar insan gazetecilerin denetleyici rolünü içermelidir. Bu da yapay zekâyı destekleyici bir araç olarak kullanmayı gerektirir.