Anneler Günü'nüz kutlu olsun!

Tarihteki ilk anneler günü kutlamaları, antik Yunan’da, tanrıların anası Rhea onuruna düzenlenen bahar kutlamalarına dayandırılabilir. 1600’lerin İngiltere’sinde “Anneler Pazarı” kutlanırdı.

“Lent” adı verilen ve Paskalya’nın 40 gün öncesinden başlayan sürecin dördüncü pazarında kutlanılan “Anneler Pazarı” ile, bütün İngiliz anneler onurlandırılırdı.

O zamanlar yoksul İngilizler’in çoğu, varlıklı ailelerin yanında hizmetçilik yapmaktaydı. Çalıştıkları evler çoğunlukla kendi evlerinin çok uzağında kaldığından, hizmetçilerin işverenlerinin yanında yaşamasına izin verilirdi. “Anneler Pazarı”nda hizmetçilere izin verilir, evlerine gidip günü annelerinin yanında geçirmeleri teşvik edilirdi.

“Anneler Pastası” denilen özel bir pasta, bu kutlamayı daha da özel kılardı.

Hıristiyanlığın Avrupa’da yaygınlaşmasıyla kutlama biçim değiştirerek “Kilise Ana” kutlamasına dönüştü. Kendilerine hayat veren ve kötülüklerden koruyan gücün “Kilise Ana” olduğuna inanılırdı. Zamanla kilise festivali ile “Anneler Pazarı” kutlamaları karıştı ve insanlar, kiliseyle birlikte annelerine de şükranlarını sunar oldular.

BARIŞA ADANAN BİR GÜN

ABD’de Anneler Günü ilk defa 1872’de Julia Ward Howe tarafından, barışa adanan bir gün olarak önerildi. Bayan Howe her yıl Boston’da Anneler Günü kutlamaları organize etti.

1907 yılında Philadelphia’da Ana Jarvis adında bir kadın, ulusal bir Anneler Günü için kampanya başlattı. Bayan Jarvis, West Virginia eyaletinde annesinin bağlı olduğu kiliseyi, annesinin vefatının ikinci yıldönümü olan mayısın ikinci pazarında, Anneler Günü’nü kutlamaya ikna etti. Ertesi yıl Anneler Günü, bütün Philadelphia’da kutlanmaya başladı.

1914'TE RESMİ AÇIKLAMA GELDİ

Bayan Jarvis ve onu destekleyenler bakanlara, iş adamlarına ve politikacılara, ulusal bir Anneler Günü ilan edilmesi için dilekçeler yazmaya başladılar. 1911’de arzuları gerçekleşti ve Anneler Günü tüm eyaletlerde kutlanır oldu. Başkan Woodrow Wilson, 1914’te resmi bir açıklama ile Anneler Günü’nü ulusal tatil ilan etti. Böylece Anneler Günü’nün, her yıl mayısın ikinci pazarında kutlanmasına karar verilmiş oldu.

HER ÜLKEDE FARKLI BİR TARİHTE KUTLANIYOR

Dünyanın farklı bölgelerinde değişik tarihlerdeki kutlamaların geçmişi, Anadolu kökenli ana tanrıça Kibele'ye, Romalıların Hilarya festivaline, Katolik ve Protestanların ana kiliseyi kutsadığı bayramına ve çeşitli dini inanışlara dayanıyor.

Günümüzde annelerin ve anneliğin onurlandırıldığı Anneler Günü denilince ilk akla gelen, mayıs ayının ikinci pazarı olurken bu tarih, ABD'li Anna Jarvis'in uzun süren mücadelesi üzerine 1914 yılında dönemin ABD Başkanı Woodrow Wilson tarafından ulusal tatil ilan edildi.

Anna Jarvis 1902 yılında babası ölünce annesiyle beraber Philadelphia'da yaşamaya ve çalışmaya başladı. Üç yıl sonra 9 Mayıs 1905'de annesini kaybetti. Sürekli annesiyle beraber yaşamasına rağmen "ona hayattayken gerekli ilgiyi gösteremediği" inancıyla vefatından iki sene sonra mayıs ayının ikinci pazarında annesinin ölüm yıl dönümünde arkadaşlarını evine çağırdı ve bu günün anneler günü olarak ülke çapında kutlanması fikrini ilk onlara açtı.

İlk anneler günü Jarvis'in annesinin 20 yıl süresince haftalık dini dersler verdiği Grafton'daki bir kilisede, 10 Mayıs 1908'de 407 çocuk ve annesinin katılımı ile kutlandı. ABD'de bu günün müessisi olan Anna Jarvis, Anneler Günü'nün annesi olarak anılıyor.

Avustralya da Anneler Günü'nü ABD gibi mayıs ayının ikinci pazarında kutluyor.

Burada da ABD'de olduğu gibi Anneler Günü'nde karanfil takma geleneği yaşatılıyor. Renkli karanfil annenin hayatta olduğu, beyaz ise vefat ettiği anlamına geliyor.

Çocuklar annelerinin yanı sıra büyükannelerini ve kendilerine anne gibi sevgi ve ilgi gösteren diğer kadınları bu özel günde onurlandırıyor. Annelere kahvaltı hazırlanıyor ve hediyeler veriliyor.

Kanada da Anneler Günü'nü ABD'deki gibi mayıs ayının ikinci pazarında kutlayan ülkeler arasında yer alıyor. Burada annelere duyulan sevginin en yaygın ifadesi çiçek ve kartlar oluyor.

İRLANDA VE İNGİLTERE'DE PASKALYA'NIN PAZARINDA KUTLANIYOR

İrlanda ve İngiltere'de ise Anneler Günü, Hristiyanlıkta en önemli ve en eski dini bayram olan, mart ayının sonundan nisan sonuna kadarki dönemi kapsayan Paskalya'nın 4. pazarında kutlanıyor.

Bu günün tarihçesi, Ortaçağ'daki bir adete dayanıyor.

Ortaçağ'da yoksul ailelerin zenginlerin evlerine hizmetçi olarak gönderdiği çocuklarına, Paskalya sırasında yılda bir gün, bir pazar günü izin veriliyordu ve çocuklar o gün önce "Ana Kilise"yi, sonrasında yoldan topladıkları çiçeklerle annelerini ziyaret ediyordu. Kızlar o gün özel bir "Anne Keki" pişiriyordu.

AVRUPA'DA KUTLAMALAR FARKLI TARİHLERDE

Fransa'da Anneler Günü mayıs ayının son, İspanya'da ise ilk pazar gününde kutlanıyor. Fransa'da Anneler Günü'nde aile yemeği bir düstur haline gelmiş.

Almanya ve İtalya, Anneler Günü'nü mayıs ayının ikinci pazarında kutluyor. Almanya'da annelere bu özel günde kart vermek oldukça popüler.

KİLİSELERDE AYİNLER DÜZENLENİYOR

Güney Amerika ülkeleri Meksika, Guatemala ve El Salvador'da Anneler Günü 10 Mayıs'ta kutlanıyor. Meksika'da anneler gününde kiliselerde ayinler düzenleniyor.

Bolivya'da Anneler Günü 27 Mayıs'ta kutlanıyor ve bu gün, ulusal tarih açısından önem taşıyor. 19. yüzyılda Bolivya'nın İspanya'dan bağımsızlık mücadelesi sırasında çok sayıda erkeğin savaş meydanlarında ölmesi üzerine 27 Mayıs'ta Cochabamba'dan bir grup kadın buna seyirci kalmayarak Coronilla Tepesi'nde İspanya ordusuyla savaşıyor ve yüzlercesi hayatını kaybediyor.

Bolivya'da 1920'lerde "Coronilla Kahramanları"nın savaş meydanına çıktığı 27 Mayıs tarihinin Anneler Günü olarak kutlanması için yasa kabul ediliyor.

FARKLI MEVSİM VE AYLARDA KUTLAYAN ÜLKELER

Dünyada Anneler Günü'nü mayıs ayından başka zamanlarda kutlayan ülkeler de var.

Etiyopya'da Anneler Günü, üç gün süren Antroşt festivali çerçevesinde yağış mevsiminin sonunda kutlanıyor.

Tayland'da Anneler Günü 12 Ağustos olarak kabul ediliyor. Ülkede 1970'lerde Tayland Kraliçesi Sirikit'in doğum günü resmen Anneler Günü olarak tanınmış.

Anneler Günü'nü kışın kutlayan ülkelerden biri Endonezya.

Endonezya'da Anneler Günü'nü 1953 yılından bu yana 22 Aralık'ta kutlanıyor ve İlk Endonezya Kadınlar Kongresi'nin kuruluş yıl dönümüne denk geliyor. Myanmar, Anneler Günü'nü ocak, Norveç de şubat ayında kutluyor.

ORTADOĞU'DA ANNELER GÜNÜN FİKİR BABASI ERKEK BİR GAZETECİ

Ortadoğu'da Anneler Günü'nün fikir babası Mısırlı gazeteci Mustafa Emin olarak biliniyor.

Mustafa Emin ve erkek kardeşi Ali, Mısır'da ilkbaharın ilk günü 21 Mart'ın Anneler Günü olarak kutlanmasını önerirken 21 Mart, 1956 yılından bu yana Mısır'da Anneler Günü olarak kutlanıyor. 21 Mart tarihi, sonrasında bölge ülkelerinin hemen hemen hepsine yayılıyor.

İran bölgedeki istisnalardan biri. İran'da Hz. Muhammed'in kızı, "mükemmel anne, dost ve kılavuz" olarak anılan Fatima'nın doğum günü, Anneler Günü olarak kabul ediliyor.

Anneler Günü'nü, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde kutlayan çok sayıda ülke de bulunuyor. Afganistan, Sırbistan, Bosna Hersek, Bulgaristan ve Azerbaycan bu ülkeler arasında yer alıyor.

Nepal'de eski bir Hindu geleneğinin tezahürü olan, genellikle nisan ya da mayıs ayında düzenlenen festival sırasında Anneler Günü kutlanıyor.

Rusya ise dünyanın büyük bölümünün aksine Anneler Günü'nü sonbaharda kutluyor. Ülkede kasım ayının son pazarı Anneler Günü olarak kutlanıyor.