Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü koordinasyonunda İstanbul, İzmir ve Samsun Denizdibi Tarama Başmühendislikleri tarafından yürütülen denizdibi tarama faaliyetlerinde kullanılmak üzere inşa edilen 750 metreküp taşıma kapasitesi ve 7,5 knot hıza sahip DÖKER-1 gemisi bugün Tuzla Tersanesi Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Tarama Başmühendisliği’nde düzenlenen törenle hizmete alındı. Ayrıca törende, Yalova Tersanesi ile yapılan canlı bağlantı ile bin 700 metreküp kapasiteli Emici Tip Tarama Gemisi’nin ilk blok kaynağı da gerçekleştirildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, törende yaptığı konuşmada, Artık şunu çok iyi biliyoruz ki denizcilik, küresel ticaretin en stratejik limanıdır ve Türkiye ise bu limanda rotasını liderliğe çevirmiş bir kaptandır. Bugün deniz ticaret filomuzu büyütmek, limanlarımızın kapasitesini geliştirmek ve Mavi Vatan’ımıza hak ettiği değeri kazandırmak için attığımız adımlarla, daha güçlü ve rekabetçi bir denizcilik sektörüne sahip olmanın gururunu yaşıyoruz. 2002 yılında 17’inci sırada yer alan Türk sahipli filomuz, bugün 2 bin 100’den fazla gemisiyle 52,7 milyon detveyt tona ulaşarak dünyada 11’inci sıraya yükseldi. Hiç şüpheniz olmasın ilk 10’a uzanan son dalgayı aşmak için kararlıyız ve Türkiye olarak ilk 10’daki lider denizci ülkeler arasında sancağımızı çok yakında dalgalandıracağız. Bu hedef doğrultusunda, liman altyapılarımızı güçlendirmek için de büyük ölçekli yatırımları hayata geçiriyoruz dedi.
İhracat rakamlarına da değinen Bakan Uraloğlu, 2002’de 190 milyon ton olan elleçleme miktarı, 2024’te 532 milyon tona, konteyner elleçleme hacmimiz ise yaklaşık 7-8 kat artarak 13,5 milyon TEU’ya yükselmiştir. Ayrıca, kruvaziyer turizmindeki ivmemiz de dikkat çekicidir. 2024’te limanlarımıza uğrayan kruvaziyer gemi sayısı bin 115’e ulaşmış, yüzde 22’lik artışla 1,9 milyona yakın yolcu ağırlanmıştır. Yat turizminde de büyüyoruz; 2003’te 41 olan yat limanımız 64’e, yat bağlama kapasitemiz ise 8 bin 500’den 25 bin 262’ye yükselmiştir. Türkiye, 2025 mega yat sipariş defterine göre yat imalatında İtalya’nın ardından 2’nci sıradadır. 2024 yılında 2 milyar dolarlık gemi ve yat ihracatı gerçekleştirdik ve bu miktar tersanelerimizde çalışan yaklaşık 100 bin işçimizin alın terinin küresel sulardaki izidir ifadelerini kullandı.
Denizcilik sektöründeki başarıların uluslararası sularda da yankılandığını ifade eden Bakan Uraloğlu, Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün denetiminden alnımızın akıyla geçtik; Paris ve Tokyo memorandumlarında adeta yüksek standartların bayraktarıyız. Söz konusu örgütün üye devlet denetimini başarıyla tamamlayarak denizcilik faaliyetlerimizin küresel normlara uygun olduğunu bir kez daha kanıtladık. 2023 yılında ABD Sahil Güvenlik Raporu’nda da Türk Bayrağı ‘hedef bayrak’ listesinden çıktı. Bu önemli gelişme, gemilerimizin daha az denetime tabi tutulmasını sağlayarak uluslararası tercih edilirliklerini artırdı. Artık gemilerimiz denetim zincirlerinden kurtulmuş bir şekilde güven bayrağıyla küresel sularda özgürce seyrediyor diye konuştu.
Gemi inşa sanayisine değinen Uraloğlu, Gemi inşa sanayimiz de denizcilik sektöründeki yükselişimizin çelikten kalbi olmuştur. Hamdolsun yaklaşık 100 bin kişiye ekmek kapısı olan sektörümüz, bugün inovasyonun rüzgarıyla, çevreci tasarımlarla ve yerli üretimle doludizgin ilerliyor. Tersane sayımız 37’den 85’e, yıllık üretim kapasitemiz 550 bin detveytten 4,79 milyon detveyt ulaştı. 2011’de 150 bin detveyt olan inşa tonajımız, 2024’te yüzde 88 artarak 282 bin detveyte; bakım-onarım miktarımız ise yüzde 254 sıçrayarak 46,4 milyon detveyte yükseldi. Gemi inşasındaki yerlilik oranımız yüzde 20-30’dan yüzde 60’lara çıktı. Hedefimiz; yeni inşa edilen gemilerde yerlilik oranımızı daha da yüksek seviyelere taşımaktır. Ayrıca gemi inşa sanayimiz, 843 tekne imal tesisi, 209 çekek yeri ve 23 gemi geri dönüşüm tesisiyle vazgeçilmez bir ekosistem oluşturmuştur. Öyle ki 2024 yılında gemi geri dönüşüm tesislerimizde 110 gemiye karşılık 585 bin grostonluk söküm işlemi gerçekleştirilerek Türkiye, yüzde 8,1’lik pay ile dünyada 4’üncü sırada, Avrupa’da ise lider konumda bulunmaktadır dedi.
Tarama faaliyetlerine de değinen Uraloğlu, Kıyılarımızdaki tarama faaliyetleri de hiç şüphesiz deniz yollarımızın nefesidir. Tarama faaliyetlerimiz, denizyolu taşımacılığının sürekliliği için kritik öneme sahiptir. 2003 yılında 1,73 milyon metreküp olan tarama miktarımız, 2021 yılında yüzde 103 artarak 3,54 milyon metreküplük rekor seviyeye ulaşmıştır. Sadece 2024 yılında ise 728 bin metreküplük tarama faaliyeti gerçekleştirerek bu alandaki kararlılığımızı sürdürmüş bulunuyoruz diye konuştu.
Uraloğlu, Bugün, tersaneler ve kıyı yapıları genel müdürlüğümüz koordinesinde İstanbul, İzmir ve Samsun Denizdibi tarama başmühendisliklerimizce 38 deniz vasıtası ve 210 personelle denizlerimizin aldığı nefesi güçlendirmeye devam ediyoruz. Şu anda hizmete aldığımız Döker-1 adlı çamur taşıma barcımız da 750 metreküplük kapasitesi, yüklü halde 7,5 Knot’luk hızı ve ortadan açılır yük boşaltma özelliğiyle tarama faaliyetlerimize yeni bir soluk getirecektir. Yerli tersanelerimizde inşa edilen bu gemimiz, çevreci tasarımı ve etkin performansıyla da filomuzun yeni bir gurur kaynağı olmuştur. Aynı şekilde, bugün ilk blok kaynağını yaptığımız Emici Tip Tarama Gemimiz, dünyada sadece birkaç ülkenin üretebildiği bir teknolojiye sahiptir. Türk mühendislerin aklı ve işçilerinin emeğiyle inşa edilen gemimiz, tamamlandığında limanlarımızın derinliğini koruyarak büyük tonajlı gemilerin güvenliğini sağlayacak, ticaret gemilerimizin yolunu açacak ve deniz ticaret hacmimizi arttıracaktır. Bu gemimiz de modern teknolojiye uyumu ve fark oluşturan tasarımıyla Türkiye’nin denizcilik vizyonunu bir adım öteye taşıyacaktır dedi.
Konuşmaların ardından kurdele kesim töreni gerçekleştirildi.
(DHA)