Kahkaha ya da gülmek sevindiğimizde, uzun süredir istediğimiz bir hedefe ulaştığımızda ya da güzel bir haber aldığımızda gerçekleşir. Gülmek çoğu zaman aniden gelişir. Gülmek bağ kurmanın, duyguları paylaşmanın ve diğer insan verdiğimiz değeri göstermenin evrensel bir yoludur. Birçok insan fark etmese bile başkası güldüğünde güler. Bazen komik bir şey olmasa bile durum budur. Bu noktada gülmek bulaşıcı mıdır? sorusuna yanıt aranır.
Bazı insanların gülüşü o kadar içten olur ki ortamın atmosferi bir anda değişir. Gülmek adeta kişiler arasında yankılanır. Ortamdaki ruh halini hafifletir ve birçok kişinin aynı anda gülmesini sağlar. Bazen neye güldüğünüzü bile bilmeden kahkahalara eşlik etmeye başlarsınız. Bir başkası gülünce gülmenin ilginç yanı bu tepki tamamen bilinçli değildir. Bu süreç beynin içerisinde otomatik olarak gerçekleşir.
Gülmenin bulaşıcı olması beynin “ayna nöron” adı verilen özel hücreleriyle açıklanabilir. İlk kez 1990’lı yıllarda İtalya’daki Parma Üniversitesi’nde keşfedilen bu hücreler başkalarının davranışlarını izlediğimizde verdiğimiz tepkilerle aktif hale gelir. Bu nedenle başka birini gülümserken gördüğümüzde beynimiz o gülüşü taklit etme eğilimi içerisinde olur. Bu taklit etme hareketi bazen küçük bir tebessüm şeklinde olabilirken bazen de kahkahalara dönüşebilir.
Nörobilim açısından bakıldığında ise bu süreç sosyal bağ kurma yeteneğimizin temel taşlarından biri olarak açıklanabilir. Gülmek sadece komik bir şeye verilen tepki değildir. Binlerce yıl evrimsel olarak geliştirdiğimiz bir iletişim aracıdır.
Antropologlara göre erken insan topluluklarında kahkaha tehlikenin geçtiğini ve ortamın güvenli olduğun işaretiydi. O dönemdeki insanlar bir grup halinde hareket ettiğinden bütün tepkiler de gruba yayılırdı. Dolayısıyla bir kişinin gülmesi diğerlerine “rahatlayabilirsiniz, her şey yolunda” mesajını verirdi.
Psikoloji alanındaki araştırmalara göre gülmenin topluluk içindeki güven duygusunu artırdığı bilinmektedir. Gülme eylemi insanların birbirine daha yakın hissetmesini sağlarken sosyal bağları da güçlendirmektedir. 2016 yılında yapılan bir çalışmada beraber gülen grupların gülmeyen gruplara kıyasla daha hızlı kaynaştığı ve birbirine daha fazla güven duyduğu tespit edilmiştir.
Biyolojik açıdan bakıldığında ise gülme eylemi bedenimizde bir dizi olumlu değişiklik başlatır. Örneğin, kahkaha attığımızda beynimiz dopamin ve endorfin salgılar. Bu hormonlar ruh halimizi iyileştirir ve ağrı eşiğimizi yükseltir. Bununla beraber stres hormonu olan kortizol seviyeleri düşer. Bu hormonlar kalp atışını dengeler ve kan dolaşımını hızlandırır. Bu nedenle başka insanlarla beraber gülmek psikolojik ve bedensel açıdan iyileştirici bir eylemdir.
Bir başka ilginç konu ise bazı insanların gülüşünün diğerlerinden daha bulaşıcı olduğudur. Araştırmalara göre bazı kişilerin ses tonunun, yüz ifadelerinin ve kişinin samimiyetinin bu konuda belirleyici olduğu görülmektedir. Samimi ve yüksek kahkahalar beyindeki ayna nöronları daha güçlü şekilde harekete geçirir. Bu nedenle odadaki bir kişinin kahkahası herkesi etkilerken, başka birinin gülüşü aynı etkiyi yaratmayabilir.
Yani biri güldüğünde bizim de gülmemiz duygusal ve biyolojik bir süreçtir. Öyle ki evrimsel kökenleri ilk insanlara kadar dayanır. Gülmek bulaşıcıdır denebilir çünkü insan beyninde yer alan bir özelliktir. Bu özellik hislerimizi ve tepkilerimizi diğer insanlarla paylaşmaya programlanmıştır.
markasıdır.
Haber Gönder
