Çanakkale geçilmez! Zaferin 110. yılında MSB'den tarihi fotoğraflar... İşte en büyük kırılma anı

Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale cephesi, tarihin seyrini değiştirdi. 19 Şubat’ta başlayan Çanakkale Deniz Savaşı, 18 Mart’ta işgal kuvvetlerinin püskürtülmesiyle sonuçlandı. Deniz zaferini kara zaferi izledi. Yokluk içindeki ordu, Mustafa Kemal önderliğinde tarihi bir zafere imza attı. Bağımsızlık ateşi yakıldı. Milli Mücadele’nin ve Cumhuriyetin “önsözü” yazıldı. Çanakkale’de oluşan milli bilinç ve uyanış, önce Milli Mücadele’ye motivasyon oldu. Zaferle sonuçlanan Milli Mücadele ise Cumhuriyet ile taçlandı. Ulu önderin Çanakkale’deki “Ben size savaşmayı değil ölmeyi emrediyorum” yönergesi, Milli Mücadele’de “Ya istiklal ya ölüm” parolasına evrildi.

TARİHE ALTIN HARFLERLE YAZILDI

Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale cephesi, Türkler için aktif bir cephe değildi. İtilaf Devletleri’nin İstanbul’a uzanma hedefi ile ihtiyat cephesi olarak planlanan bu cephe aktif hale geldi. 3 Kasım 1914’te İtilaf Devletleri’ne ait 18 parçalık bir donanma, sabahın ilk saatlerinde taarruza geçti. İngilizler Ertuğrul ve Seddülbahir’e, Fransızlar ise Kumkale ve Orhaniye tabyalarına bombardımana başladı. Cephaneliğe isabet eden bir mermi sonrası yaşanan patlamada 66’sı subay 71 asker, cephede Türklerin verdiği ilk şehitler oldu. Deniz savaşına önlem almak için mayın döşendi. Nusret mayın gemisinin bu alandaki başarısı, Türk denizcilik tarihine altın harflerle yazıldı.

YARBAY MUSTAFA KEMAL

Savaşın kaderini değiştiren atama ise 18 Ocak 1915’te yapıldı. 3. Kolordu tarafından yeniden oluşturulmasına karar verilen 19. Tümen Komutanlığı’na Sofya Ataşemiliteri Erkânı Harbiye Kaymakamı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal Bey atandı.

İngiliz mayın tarama filosu, Akyarlar ile Kepez Körfezi arasındaki alanı taramış ve 18 Mart sabahı vermiş olduğu raporda, bölgenin mayınsız olduğunu bildirmişti.

EN BÜYÜK KIRILMA

Aynı şekilde Fransız mayın arama-tarama filosu da Akyarlar’a kadar olan bölgenin mayından temizlenmiş olduğunu bir raporla tespit etmişti. Cephedeki en büyük kırılmalardan birisi bu aşamada yaşandı.

Nusret mayın gemisinin gizlilik içerisinde döşemeyi başardığı mayınlar, her iki Türk mevzisinden açılan taarruz ateşiyle beraber Irresistible, Ocean, Queen Elizabeth, Inflexible, Agamemnon, Lord Nelson, Triumph, Prince George, Bouvet, Suffren, Gaulois, Charlemagne, Vengeance, Irresistible, Albion, Ocean, Swiftsure ve Majestic gibi İngiliz ve Fransız filolarının büyük ateş gücüne sahip olan savaş gemilerinin yüzde 35’ini etkisiz hale getirdi. Mayın ve taarruz ateşinden kurtulmayı başaranlar ise Bozcaada ve Midilli yönüne çekilmek zorunda kaldı.

DÜNYANIN DİKKATİNİ ÇEKEN DEHA

Deniz zaferini kara zaferi takip etti. Kara zaferinde olağanüstü bir inisiyatif alan Yarbay (sonrasında Albay) Mustafa Kemal askeri ve stratejik dehası ile zafere imzasını attı. Tüm dünyanın dikkatini çekti. Çanakkale Zaferi, hem Birinci Dünya Savaşı’nın hem de Osmanlı İmparatorluğu’nun ömrünü uzattı. İngilizler tarafından desteği kesilen Rus Çarlığı’nın çöküş süreci hızlandı.

Öte yandan Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110. yıl dönümü bugün çeşitli etkinliklerle kutlanacakken, şehitler için anma töreni düzenlenecek.

TARİHİ YARIMADA'DA TEDBİRLER ALINDI

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, Gelibolu Yarımadası'nda 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110. yılı dolayısıyla araç trafiğiyle ilgili tedbirler alındığını duyurdu.

Alan Başkanlığından yapılan açıklamada, programlar nedeniyle, yarın tarihi alan içinde kuzey bölgesinin (Çanakkale Destanı Tanıtım Merkezi, Conkbayırı, Anzak Koyu, Bigalı Atatürk Evi, Bigalı Kalesi) ziyarete açık olduğu belirtildi.

Açıklamada, Kilitbahir-Alçıtepe ve Kabatepe-Alçıtepe güzergahlarında ulaşımın kontrollü sağlanacağı, Şehitler Abidesi'nde gerçekleştirilecek tören programının sona ermesinin ardından tarihi alanın ziyarete açılacağı kaydedildi.

MSB TARİHİ FOTOĞRAFLARI PAYLAŞTI

Milli Savunma Bakanlığı (MSB), 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110. yıl dönümü dolayısıyla, Harita Genel Müdürlüğü arşivinden Çanakkale Şehitler Abidesi'nin 1957, 1973, 2009 ve 2022 yıllarına ait havadan çekilmiş tarihi fotoğraflarını paylaştı.

MSB'nin sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, "Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın bu toprak, bir devrin battığı yerdir. Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın, bir vatan kalbinin attığı yerdir." dizelerine yer verildi.

Harita Genel Müdürlüğünün arşivinden 1957, 1973, 2009 ve 2022 yıllarına ait Çanakkale Şehitler Abidesi'nin havadan çekilmiş fotoğraflarının sunulduğu paylaşımda, "Çanakkale'yi Türk tarihine altın harflerle yazdıran başta Anafartalar kahramanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere yaşadığımız toprakları bizlere vatan kılan ecdadımızı rahmet, minnet ve saygıyla yad ediyoruz." ifadelerine yer verildi.

ÇANAKKALE ABİDESİ'NDE HAZIRLIKLAR TAMAMLANDI

Çanakkale'de 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110'uncu yıl dönümü nedeniyle Şehitler Abidesi'nde düzenlenecek törenin hazırlıkları sürüyor.

18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110'uncu yıl dönümünde Şehitler Abidesi önündeki Çanakkale Savaşları kahramanları rölyefinde temizlik ve rötuş çalışması yapıldı.

Aynı alandaki Türk Bahçesi ve temsili şehitliklerin bulunduğu alana, Türk bayrağını simgeleyen kırmızı ve beyaz 20 bin şakayık ile 40 bin lale soğanı dikildi. Altyapı ve üstyapı çalışmaları kapsamında çok sayıda işçinin katımıyla temsili şehitliklere mıcır serilerek, mermer temizliği yapıldı.

Öte yandan ziyaretçi konforu açısından yolların bakım çalışmaları tamamlandı. Törenlerde kullanılacak tribünlerin kurulumuna başlanan çalışmalarda sona yaklaşıldı. Diğer yandan yandan Albayraksırtı Şehitliği, Süngübayırı Şehitliği, Çataldere Şehitliği, 57. Alay, Conkbayırı, Kılıçbayırı Şehitliği, Kılıçdere Şehitliği ve Kireçtepe'deki şehitlikler ile Güney cephedeki Kilitbahir Kalesi, Mecidiye Tabyası, Şahindere Şehitliği, Seddülbahir Kalesi'nde bakım onarım çalışmaları gerçekleştirildi.

'ÇANAKKALE'Yİ GEÇİLMEZ YAPAN MEHMETÇİK BİZİM İÇİN HEP VAZGEÇİLMEZDİR'

Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110'uncu yıl dönümünü idrak ettiklerini belirten Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, "Bir kez daha o büyük kahramanları, Çanakkale'yi geçilmez yapanları rahmetle ve saygıyla anacağız. Yine her yıl olduğu gibi bu yıl da 110'uncu yılda da devlet, millet el ele, devlet erkanımızla, halkımızla, şehit yakınlarımızla, gazilerimizle, gencimizle, yaşlımızla, tüm milletçe o büyük kahramanları hatırlayacağız. Bir kez daha onları saygıyla, rahmetle anacağız, hayırla yad edeceğiz. Çünkü Çanakkale Türk tarihi için çok önemli bir dönüm noktası. Hatta ve hatta dünya tarihi için çok önemli bir dönüm noktası. Türk milleti birlik ve beraberlik içerisinde çok büyük bir iş görmüş ve Çanakkale'yi geçilmez yapmıştır. Çanakkale'yi geçilmez yapan Mehmetçik bizim için hep vazgeçilmezdir, hep hatırlanmaya layıktır. Onları genç kuşaklara da aktarmak gibi sorumluluğun altındayız" dedi.

TÜRK YILDIZLARI'NDAN GÖSTERİ UÇUŞU

Türk Hava Kuvvetleri akrobasi timi Türk Yıldızları, 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110'uncu yıl dönümü etkinlikleri kapsamında Çanakkale’de gösteri uçuşu gerçekleştirdi.

18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110'uncu yıl dönümü etkinlikleri kapsamında, Türk Hava Kuvvetleri akrobasi timi Türk Yıldızları, Çanakkale’de Kordon Boyu'nda gösteri uçuşu yaptı. Türk Yıldızları, Çanakkale semalarındaki manevralarıyla, izleyenleri heyecanlandırdı. Kent halkının ilgiyle izlediği gösteri uçuşunda pilotlar akrobatik hareketler sergiledi. Türk Yıldızları, 18 Mart'ta Şehitler Abidesi'nde de gösteri uçuşu yapacak.

YAPAY ZEKA İLE SEYİT ONBAŞI'NIN HİKAYESİ ANLATILDI

Tarihin en önemli kahramanlarından biri olan Seyit Onbaşı’nın hikayesi, 18 Mart Çanakkale Zaferi’nin yıl dönümünde yapay zeka ile yeniden canlandırıldı. Seyit Onbaşı’nın top mermisini kaldırdığı ve düşman gemisini vurduğu anlar izleyenleri duygulandırdı.

İzmir’den Görkem Kılavuz, Öğretim Görevlisi Gülce Güzin Utku ve Kanada Toronto’dan Dr. Feyzi Aydın 18 Mart Çanakkale Zaferi yıldönümünde yapay zeka ile Seyit Onbaşı’nın hikayesi anlatılması projesi için bir ekip oluşturdu. Tümüyle yapay zeka destekli bir video hazırlayarak tarihi anlar modern teknolojiyle birleştirildi. Sanatçılar, Seyit Onbaşı’nın Çanakkale Savaşı’nda gösterdiği büyük kahramanlığı, hem görsel hem de işitsel olarak en gerçekçi şekilde sunabilmek için titizlikle çalıştı. Projede, görsellerin oluşturulması, video kurgusu ve seslendirme gibi tüm aşamalar, ekip tarafından yapay zeka destekli sistemler kullanılarak hazırlandı.

Seyit Onbaşı’nın 276 kilogramlık top mermisini sırtlayarak düşman gemilerine karşı verdiği mücadele, tarihi kayıtlara uygun olarak yeniden canlandırıldı. Oluşturulan video, seyircilere Çanakkale ruhunu en güçlü şekilde hissettirmeyi amaçlıyor. Eğitim kurumlarından tarih meraklılarına kadar geniş bir kesimin ilgisini çekmesi beklenen çalışma, Türkiye’nin tarihini modern anlatım teknikleriyle yeniden keşfetmek isteyenler için önemli bir içerik olacak.

ÇANAKKALE SAVAŞI'NDA KULLANILAN TEÇHİZATLAR KOCAELİ'DE SERGİLENDİ

Türkiye Gaziler ve Şehit Aileleri Vakfı İstanbul Şubesi tarafından, 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110. yıl dönümü dolayısıyla Kocaeli'nin Gebze ilçesinde sergi açıldı.

Tatlıkuyu Mahallesi’nde bulunan bir alışveriş merkezindeki sergide, Çanakkale cephesinde askerler tarafından kullanılan teçhizatlar, üniformalar, silahlar, boş mermi kovanları ile top mermileri vatandaşların ziyaretine açıldı.

Türkiye Gaziler ve Şehit Aileleri Vakfı İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Engin Kılıç, gazetecilere, sergilenen ürünlerin hepsinin orijinal ve savaş dönemine ait olduğunu belirtti.

Kılıç, 10 yıldır sergi projesini gerçekleştirmeye devam ettiklerini aktararak, "18 Mart Çanakkale Zaferi'mizin yıl dönümünde sergimizi Gebze halkıyla buluşturduk. Bu sergide toplar, tüfekler, mermiler, Çanakkale Savaşları dönemine ait tüm malzemeler sergilenmektedir. Savaş görmüş, tarihi yansıtan ürünlerimizdir. Yaklaşık 10 senedir bu projeyi gerçekleştiriyoruz. Çanakkale ruhunu tüm Türkiye’de diri tutmak adına vatandaşlarımızla 365 gün buluşturmaya çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.