Formula 1 birçok yönden etkileyici bir spordur. Biyolojik sınırlara teknolojik araçlar kullanılarak fiziksel engeller zorlanır. Formula 1 araçları 350km/saat hıza ulaşabilir. Bu sayı herhangi bir kara memelisinin ulaşabileceği maksimum sınırın 3 katıdır. Özellikle insan biyolojisi bu seviyede bir hıza ulaşmaya programlı değildir. İnsanların hareket kabiliyetini oluşturan omurga ve eklemler, yüksek hızda oluşan G kuvvetine karşı dirence dayanıklı gelişmez. Bu sebeple Formula 1 pilotları seçkin sayıda insanın ulaşabileceği 10 yıllar süren çalışmalar sonucunda adaptasyon sağlayabilir.
Yüksek seviyede hızın etkileri çeşitlidir. Bu seviyelerde hıza ulaşmak için motorların sahip olması gereken enerji miktarı yoğun miktarda ısıyı serbest bırakır. F1 aracı içerisindeki pilotun maruz kaldığı dış etkenler su ve tuvalet gibi temel insani ihtiyaçların karşılanmasını zorlaştırabilir.
Formula 1 yarışları sırasında araçların iç sıcaklığı yaklaşık 60 dereceye ulaşır. Hızın getirdiği G kuvveti ve hava direnci ise muazzam miktardadır. Yüksek ısı ve G kuvvetinin getirdiği fiziksel zorlanmalar pilotların 2 saatten uzun süren yarışma sürelerinde insani ihtiyaçlarını karşılama konusunda zora düşürmektedir. Pilotlar için en önemli biyolojik ihtiyaç sıvı takviyesidir. Yarış süresince ortalama 2-2,5 litre kadar sıvı kaybı yaşanmaktadır.
F1'de yarış sırasında pilotlar su içebilir. Bu, araçtaki silikon bir boru yardımıyla sağlanır. Direksiyon üzerinde bulunan bir düğme ile ağza su pompalanır.
Yüksek G kuvveti pilotların suyu çekmelerine olanaksız hale getirir. Bu sebeple su pompa ile ağza doğru itilir. Ayrıca su içme işlemi boğaz kaslarının kullanılması anlamına gelmektedir. Lakin yarış sırasında pilotların boynu sabit kalması gerekir.
Pilotlar dar zaman aralıklarında su içme imkanı bulur. Bazı durumlarda sistem arızalanabilir ve pilotlar yarışı su olmadan tamamlar. Önemli nokta şudur: Pilotlar aşırı miktarda sıvı kaybetmesine rağmen depolarındaki su 500 ml geçmez. Çünkü içtikleri su sıvı kaybından ziyade elektrolit ve mineral takviyesidir. Yoğun sıvı kaybına sebep olan terleme vücut komplikasyonlarına yol açabilir. Pilotlar içtikleri su ile tuz, magnezyum ve potasyum gibi vücut dengesini sağlayan değerli mineralleri takviye alırlar.
Formula 1 yarışlarında tuvalet ihtiyacı belirsiz bir konudur. Öncelikle su içmedeki gibi uyarlanmış bir sistem mevcut değildir. F1 araçlarında milisaniyelik hız avantajları dahi çok önemlidir. Araca bir tuvalet düzeneği kurmak dezavantaja sebep olabilir. Ancak pilotun insiyatif almasını engelleyen bir kural da yoktur.
Bazı pilotların küçük ihtiyaçlarını araç içinde giderdiğine dahil rivayetler mevcut olsa da büyük ihtiyaçlara yönelik bir açıklamada bulunulmamaktadır. Bu durumun bir tabu olmasından ziyade biyolojik sebepleri vardır.
Yüksek hız ve ısı, araç içerisindeki ekstrem ortam pilotların tuvalet ihtiyaçlarını engellemektedir. Boşaltım sistemi kas gevşemesi ve özgür dolaşım sistemine gereksinim duymaktadır. Yüksek G kuvveti pilotun üst kas gruplarının yoğun miktarda kasılmasına sebep olurken, nabzın baremi boşaltım sisteminin aksamasına yol açar. Zaten 2 litreyi aşan sıvı kaybı idrar gereksinimini önemli ölçüde kısıtlar. Diğer tuvalet ihtiyacıysa gergin kaslar ve yarış öncesi pilotların diyetleriyle engellenmektedir.
Okuyucu Yorumları 0 yorum