Fobi nedir, hangi türleri vardır?

Kişiler, günlük hayatta, farklı yaş gruplarında okulda, evde, iş yerlerinde ya da farklı sosyal ortamlarda endişe ettikleri, stres altına girdikleri çeşitli durumlara maruz kalabilirler. Yaşanan her tur olumsuz durum psikolojik hasarlara ve hatta fizyolojik bazı sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Stres ile başa çıkmak, stresi yönetmek ve stres ile baş etme yöntemlerini bilmek bu nedenle son derece önemli kabul edilmektedir.

Fobi nedir?

İnsanların çok az tehlike arz ettiği ya da hiçbir tehlikesi olmadığı halde bir kişiye, bir hayvana, bir nesneye ya da bir duruma veya olaya karşı sürekli, aşırı oranlarda, gerçekçi olmayan ve çoğu zaman açıklayamadığı korku duyması fobi olarak adlandırılmaktadır. Yaşanan olumsuz durumların kişiler üzerindeki etkileri kalıcı travmalara küçük yaşta olmaları ya da yetişkin birey olmaları fark etmeksizin kalıcı fobilerin oluşmasına neden olabilmektedir.

Tıpta da yeri olan fobiler kişinin korkuya ve paniğe kapılmasına yol açarken ileri seviye olduğu zaman ciddi hastalıklara da yol açabilmektedir.

Kendini farklı belirtiler ile gösteren fobiler genel olarak şu belirtiler ile fark edilebilir:

• Nefes darlığı
• Ağızda kuruluk
• Titreme
• Göğüste ağrı
• Kalp çarpıntısı
• Mide bulantısı
• Kaygılı bir ruh halinin olması
• Konuşmada zorlanma ya da bozukluk
• İshal
• Kusma
• Duyguları kontrol edememe
• Aşırı terleme
• Boğulma hissi yaşama
• Bilinç kaybı
• Bayılma

Fobi türleri, nelerdir?

Farklı türleri bulunan fobi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Örnek olarak bazı insanlar hayvanlardan birine ya da birkaçına karşı aşırı bir korku duyarken bazı insanlar örneğin şeftalinin dış yüzeyinde yer alan tüylerden rahatsız olarak bayılmaya varan tepkiler verebilirler. Psikolojik rahatsızlıklardan biri olarak kabul edilen fobi türlerinden ve açıklamalarından en yaygın olarak görülenlerden bazıları şunlardır:

• Agorafobi: Panik atak sebebi olabilecek fobilerden biridir. Kişilerin kaçması zor olan durumlara karşı duyduğu korku olarak tanımlanır.
• Sosyal fobi: Sosyal kaygı bozukluğu olarak da bilinir. Diğer insanlar ile iletişimden, kalabalık ortamlardan uzak durmaya neden olur.
• Klostrofobi: Kapalı alanlarda duramama hastalığı olarak da bilinir.
• Glossofobi: Topluluk önünde kalabalıkların karşısında konuşma korkusudur.
• Akrofobi: Yükseklik korkusudur.
• Gametofobi: Evlilikten aşırı korkma halidir.
• Dentofobi: Diş hekimlerinden korkma anlamına gelir.
• Sinofobi: Köpeklerden korkma anlamına gelir.
• Aerofobi: Uçak korkusudur. Kişilerin uçak ile seyahat etmelerine engeldir.
• Hemofobi: Kan görmekten ya da yaralanmaktan korkmak anlamına gelir.
• Niktofobi: Çok sık görülen fobiler arasında yer alır. Karanlık ortamlardan korkma fobisi olarak adlandırılır. Genel olarak çocuklarda yaşanan bir fobi türü olarak kabul edilir.

Bu en bilinen fobi türleri dışında kişilerin yeni oluşan durumlara karşılık daha önce belki hiç görülmemiş ve yaşanmamış korkulara sahip olabilmesi de normal karşılanır. Modern çağda yeni yeni sosyal hayata dahil olmuş olan yeni icatlar ile birlikte günlük hayattaki yerini alan durumlara ya da eşyalara karşı yeni hobiler oluşabilmektedir.

Tedavisi kişilere ve kişilerin kararlılıklarına bağlı kabul edilen fobiler genel olarak şu yöntemler ile bastırılmaya ya da giderilmeye çalışılır:

• Bilişsel davranış terapileri
• Karşıt koşullandırmalar
• Antidepresanlar
• Sakinleştirici ilaçlar

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Kahramanmaraş’ta aranan hükümlü yakalandı

CHP'nin A Takımı belli oldu! MYK'ya 7 yeni isim