Soğuk havalarda araç çalıştırmak çoğu sürücü için kış mevsiminin en yorucu ve can sıkıcı rutinlerinden biridir. Donma, buzlanma ve düşük sıcaklıkların etkisiyle araçların performansı düşebilir. Bu da özellikle yoğun kış yaşayan bölgelerde araç bakımı ve doğru ekipman kullanımını daha önemli hale getirir. Öte yandan soğuk havada arabanın neden daha geç çalıştığı ise merak konusudur.
Soğuk havalarda araçların geç çalışması sürücülerin en sık karşılaştığı sorunlardan biridir. Sabah erkenden araca binildiğinde motorun boşa dönmesi, marşın geç tepki vermesi ya da aracın hiç çalışmaması birkaç fiziksel nedene dayanır. Bu durum hem motorun yapısı hem de araçtaki sıvı ve bileşenlerin soğuktan etkilenmesiyle açıklanabilir. Soğuk hava aracın çalışma prensibi birçok açıdan zorlaştırdığı için araçların performansını önemli ölçüde düşürür.
Soğukta araçların geç çalışmasının en kritik nedenlerinden biri akünün zayıflamasıdır. Aküler kimyasal reaksiyonlarla elektrik üretir ve sıcaklık düştüğünde bu reaksiyonların hızı yavaşlayabilir. Bu yüzden akünün ürettiği enerji azalır. Örneğin sıfırın altına düşen sıcaklıklarda bir akünün kapasitesi %30–50 oranında düşebilir. Bilindiği üzere araç motorunu çalıştırmak için en yüksek gücün gerekli olduğu an marş basıldığı ilk andır. Akü yeterli enerji sağlayamadığında motorun dönmesi zorlaşır. Bu da aracın daha geç çalışmasına neden olur. Bilhassa eski ve bakımı yapılmamış akülerde bu sorun daha sık yaşanabilir.
Bir diğer önemli etken ise motor yağının soğuk havalarda yoğunlaşmasıdır. Motor yağı motor parçalarının sorunsuz ve sürtünmesiz çalışmasını sağlar. Düşük sıcaklıklarda ise yağın akışkanlığı azalır ve daha yoğun hâle gelir. Bu yüzden motorun içindeki parçalar daha zor hareket eder. Motorun kalınlaşmış yağı çevirebilmesi daha fazla enerji ve zaman gerektirir. Bu yüzden araç sabahları ilk çalıştırıldığında motor daha isteksiz davranır. Yağın kalınlaşması marş süresini uzatmakla beraber motorun iç aksamlarına ek yük bindirir.
Yakıt sisteminin soğuktan etkilenmesi de geç çalışma problemlerinin bir başka sebebidir. Benzinli araçlarda yakıt motorun içinde buharlaşarak yanmaya hazır hale gelir. Fakat düşük sıcaklıklarda buharlaşma daha yavaş gerçekleşir. Bu durumda motor çalışmak için ideal karışımı oluşturamaz ve geç çalışır.
Dizel araçlarda durum daha da belirgindir. Çünkü dizel yakıt soğuk havada yoğunlaşmaya hatta parafinleşmeye başlar. Bu da yakıt filtresinin ya da boruların tıkanmasına yol açarak aracın çalışmasını zorlaştırır. Bu noktada birçok dizel araç sahibi kışa özel dizel yakıt kullanırlar.
Soğuk havalar motorun sıkıştırma oranını ve iç yanma verimliliğini de etkiler. Motorun ilk çalıştırılma anında silindirlerdeki hava yakıttan önce sıkıştırılır. Soğuk hava daha yoğun olduğu için motor bu havayı gerektiği gibi ısıtamaz. Bu durum özellikle dizel motorlarda sorun yaratır. Zira dizel motorlarda ateşleme bu ısınma etkisiyle gerçekleşir.
Hava yeterince ısınmazsa yakıt tam olarak ateşlenemez ve motor geç çalışır. Bu yüzden dizel araçlarda kızdırma bujileri kritik öneme sahiptir.
Bujiler silindirleri ısıtarak yanmayı kolaylaştırır. Bu açıdan düzenli bakım, uygun yağ seçimi, güçlü bir akü ve mevsime uygun yakıt kullanımı oldukça önemlidir. Bütün bu önemler sayesinde araçların soğuk havalarda daha kolay çalışması sağlanabilir.