Akademik ve mesleki olarak sosyal hizmet ifadesi, toplumda hem toplumsal hem de bireysel olarak sosyal bütünleşmeyi, güçlenmeyi, özgürlüğü, kendini ifade etmeyi destekleyen uygulamaların bütününü kapsayan bir ifadedir. Küresel ve yerel olarak tanımları birbirine yakın olan sosyal hizmetler uygulandıkları alana ve kişilere göre çeşitlilik göstermektedir.
Bir toplumdaki bütün bireyleri, aileleri ve grupları odak noktasına alan sosyal hizmetler, toplumdaki dezavantajlı olarak belirlenmiş olan grupların tüm engellere rağmen toplum içinde diğer kişilerden farksız olarak aşamalarına, her şart altında kendilerini geliştirmeye yönelik olarak yaşamalarına hizmet eder.
Çeşitli amaçlara yönelik olarak yapılan sosyal hizmetler kamu sosyal yardımlarını içermektedir ve devletin sosyal politikaları doğrultusunda uygulanmaktadır. Genel olarak amaçları şu şekilde özetlenebilir:
Sosyal hizmetler bölümünde ve alanında çalışmak isteyen kişiler, akademik olarak alacakları eğitim sonrasında görevlendirilebilirler. Bunun için ilgili bölümlerin lisans programlarından mezun olmak gerekmektedir. 2 yıllık ön lisans ya da 4 yıllık lisans eğitimi ile sosyal hizmet alanında görev alabilmek mümkün olmaktadır.
Devletin vatandaşlarına sunduğu hizmetlerden biri olan sosyal hizmetler sosyal olarak bütünleşmeyi, değişimi, gelişimi, güçlendirmeyi sağlama amacı ile yapılan uygulamaların tümü olarak ifade edilir ve uygulanır. Belli bir disiplin içinde, bireylerin, ailelerin, grupların ve toplum için genel refah seviyelerini ve sosyal işlevselliklerini arttırma çabaları sosyal hizmetler olarak tanımlanmaktadır.
Gönüllü ya da görevli olarak sosyal hizmetler alanında çalışan kişiler, engelli bakım merkezlerinde, kadın sığınma evlerinde, gençlik merkezlerinde, sevgi evlerinde, huzurevlerinde görev yapmaktadır. Bu kişilerin görev ve sorumlulukları da yasalar ve kanunlar ile belirlenmiştir. Sosyal hizmetlerin müdahale alanları da genel olarak ihtiyaç sahibi kişileri kapsamaktadır. Özellikli olarak kadınlar ve çocuklar devletin sunduğu sosyal hizmetlerin kapsama alanı içine dahil edilmektedir.
Sosyal hizmetlerin çeşitli müdahale alanları bulunmaktadır. Buna göre ihtiyaç sahibi olduğu belirlenen, korunmaya muhtaç olan her vatandaş sosyal hizmetlerin görev ve sorumlulukları alanına girmektedir. Bu alanda şu kişiler ve şu durumdakiler yer almaktadır: