ANKARA (İHA) - Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) Başkanlığı tarafından 22 Ekim 2000 tarihinde uygulanan Genel Nüfus Sayımı'nın kesin sonuçları açıklandı.
Devlet Bakanı Tunca Toskay tarafından açıklanan nüfus sayımı sonuçlarına göre Türkiye'nin toplam nüfusu 67 milyon 803 bin 927. Şehirlerin nüfusu 44 milyon 6 bin 274 olarak açıklanırken, köylerin nüfusu 23 milyon 797 bin 653 olarak belirlendi. 1927 yılında yaklaşık 13 milyon 600 bin olan Türkiye nüfusu 73 yılda 5 kat artış gösterdi. 81 ilden toplam nüfusu en fazla olan ilk üç il İstanbul, Ankara ve İzmir oldu. Bu illerden İstanbul'un toplam nüfusu 10 milyon 18 bin 735, Ankara'nın nüfusu 4 milyon 7 bin 860, İzmir'in nüfusu ise 3 milyon 370 bin 866 olarak açıklandı. İstanbul'un nüfusu ülke toplamındaki nüfusun yüzde 15'ini kapsarken, İstanbul, Ankara ve İzmir'deki nüfusun çoğunluğu il merkezlerinde toplandı. Kesin sayım sonuçlarına göre nüfus büyüklüğü en az olan ilk üç il ise Tunceli, Bayburt ve Kilis oldu. Tunceli'nin toplam nüfusu 93 bin 584, Baybur'un toplam nüfusu 97 bin 358, Kilis'in toplam nüfusu ise 114 bin 724 olarak açıklandı. Son 10 yılda 81 ilden 66'sının nüfusu artarken, 15 ilin nüfusu azaldı. Nüfusu azalan iller şunlar: Artvin, Çorum, Edirne, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Sinop, Sivas, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Bartın, Ardahan, Karabük ve Kilis.
DİE tarafından uygulanan 2000 Genel Nüfus Sayımı kesin sonuçlarına göre, toplam nüfusu en fazla olan ilk üç il İstanbul, Ankara ve İzmir oldu. Bu illerden İstanbul'un toplam nüfusu 10 milyon 18 bin 735, Ankara'nın toplam nüfusu 4 milyon 7 bin 860, İzmir'in toplam nüfusu ise 3 milyon 370 bin 866 olarak açıklandı. Sözkonusu illerin il merkezlerinin nüfusu ise İstanbul'un 8 milyon 803 bin 468, Ankara'nın 3 milyon 203 bin 362, İzmir'in de 2 milyon 232 bin 265 olarak belirlendi.
İstanbul ilinin nüfusu, Türkiye'nin toplam nüfusunun yüzde 15'ini kapsarken, ülkedeki her yüz kişiden 15'i İstanbul'da bulunuyor. İstanbul, Ankara ve İzmir illerindeki nüfusun çoğunluğu il merkezinde bulunurken, İstanbul ilindeki nüfusun yüzde 88'i il merkezinde oturuyor. Bu oran Ankara'da yüzde 80, İzmir'de ise yüzde 66 olarak hesaplandı.
EN AZ NÜFUSLU İLLER Sayım sonuçlarına göre nüfus büyüklüğü en az olan ilk üç il Tunceli, Bayburt ve Kilis oldu. Tunceli ilinin toplam nüfusu 93 bin 584, Bayburt'un toplam nüfusu 97 bin 358, Kilis'in toplam nüfusu ise 114 bin 724 olarak açıklandı. Bu illerin il merkezlerinin nüfusu Tunceli'nin 25 bin 41 bin, Bayburt'un 32 bin 285, Kilis'in ise 70 bin 670 olarak belirlendi. Tunceli, Bayburt ve Kilis illeri toplum nüfus açısından son 10 yıl içinde nüfusları azalan iller arasında yer aldı.
İLLERİN NÜFUS ARTIŞI
Son 10 yılda 81 ilden 66'sının nüfusu artarken 15'inin nüfusu azaldı. Nüfusu azalan iller Artvin, Çorum, Edirne, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Sinop, Sivas, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Bartın, Ardahan, Karabük ve Kilis oldu. Nüfus artış hızı en yüksek olan ilk üç il sırasıyla Antalya, Şanlıurfa ve İstanbul olarak saptandı. 1990-2002 döneminde Antalya'nın yıllık nüfus artış hızı binde 41.8, Şanlıurfa'nın yıllık nüfus artışı hızı binde 36.6, İstanbul'un yıllık nüfus artış hızı ise binde 33.1 olarak gerçekleşti. Nüfus artış hızı en düşük olan ilk üç il ise sırasıyla Tunceli, Ardahan ve Sinop oldu. 1990-2000 döneminde Tunceli'nin yıllık nüfus artış hızı binde -35.6, Ardahan'ın yıllık nüfus artış hızı binde -20.2 ve Sinop'un yıllık nüfus artış hızı ise binde -16.2 olarak belirlendi.
İLLERİN ŞEHİR NÜFUS ORANI İllerin şehir nüfus oranları önemli farklılıklar ortaya çıktı. 81 ilin 55'inde nüfusun çoğunlugu şehirlerde bulunurken, 26 ilde nüfusun çoğunluğu köylerde yaşıyor. Şehir nüfusu en yüksek olan ilk üç il İstanbul, Ankara ve İzmir olurken, bu illerin şehirlerinde bulunan nüfus oranı İstanbul'da yüzde 91, Ankara'da yüzde 88, İzmir'de ise yüzde 81 olarak gerçekleşti. İstanbul, Ankara ve İzmir'de şehirlerde bulunan nüfusun oranı diğer illerden daha yüksek olmasına rağmen bu illerin köylerindeki nüfusun artış hızları ülke ortalamasından daha yüksek çıktı. 1990-2000 döneminde köylerde bulunan nüfusun yıllık artış hızı İstanbul'da binde 81, Ankara'da binde 16, İzmir'de ise binde 14 olarak belirlendi. Köy nüfus oranı en yüksek olan ilk üç il Bartın, Ardahan ve Muş illeri oldu. Bu illerin köylerinde bulunan nüfus oranı Bartın'da yüzde 74, Ardahan'da yüzde 70, Muş'ta ise yüzde 65 olarak saptandı. Nüfusun büyük bir kısmı köylerde bulunan Bartın ve Ardahan illerinin köylerdeki nüfusu son 10 yıl içinde azaldı. Bu illerin köylerindeki nüfusunun yıllık artış hızı Bartın ilinde binde -17, Ardahan ilinde ise binde -32 olarak gerçekleşti.
Devlet Bakanı Tunca Toskay, 2000 Genel Nüfus Sayımı sonuçlarının önceki sayımlara göre daha güvenilir olduğunu açıkladı. Toskay, 2000 Genel Nüfus Sayımı'nın değerlendirilmesinin 22 ayda tamamlandığını belirterek, il, ilçe ve köy bazında nüfusların kesinleştiğini bildirdi. Erken seçim kararının alınmasıyla birlikte olağanüstü tedbirlerle değerlendirme süresinin iki ay öne çekildiğini hatırlatan Toskay, son sayımda daha geniş kapsamlı kalite kontrol çalışması yürütüldüğünü kaydetti.
Verinin değerlendirilmesinde optik veri giriş sistemi kullanılarak geçmiş sayımlara göre daha kısa zamanda hata indeksi daha düşük veri üretildiğini ifade eden Bakan Toskay, önceki sayımlara göre daha güvenilir bilgi derlendiğini açıkladı. Toskay, 2000 Genel Nüfus sayımı'nın ayrıntılı sonuçlarını içeren '2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri' yayınının 72 il için tamamlandığını, diğer illerin yayın çalışmasının ise Eylül ayının sonuna kadar tamamlanacağını bildirdi.
Toskay, sayım sonuçlarının sayımdan sonra gerçekleşen idari bölünüş değişikliklerini de içerecek şekilde güncelleştirildiğini ve 3 Kasım 2002 tarihinde yapılacak erken genel seçimlerindeki milletvekili dağılımına esas olmak üzere bugün Yüksek Seçim Kurulu'na gönderildiğini söyledi.
Devlet Bakanı Tunca Toskay, 2000 Genel Nüfus Sayımı'nın toplam maliyetini 31 trilyon 112 milyar lira olarak açıkladı. 2000 Genel Nüfus Sayımı'nın kesin sonuçlarını açıklayan Bakan Toskay, daha sonra gazetecilerin sorularını cevaplandırdı. Sayımın maliyetini 31 trilyon 112 milyar lira olarak açıklayan Toskay, bina sayımının ve hata düzeltme çalışmalarının da buna dahil olduğunu kaydetti.
Toskay, 'Türkiye'nin nüfusu 2 yılda ne oldu?' yönündeki bir soru üzerine, nüfus artış hızının şu anda binde 18.23 olduğunu, bu oranda bir değişme olmadığı varsayıldığı takdirde bugün itibariyle Türkiye'nin nüfusunun 70 milyon 128 bin civarında olduğunu söyledi. Kadın-erkek nüfusunun ne kadar olduğu yönündeki bir soruya Toskay, sayım sonuçlarının 81 il için yayınlanmasından sonra erkek-kadın nüfusunu açıklayabileceklerini bildirdi. Toskay, seçmen sayısı konusunda da tahmini rakam vererek, bu sayının 43 milyon 600 bin civarında olduğunu belirtti. Toskay, bu sayının 19 Nisan 1999 seçimlerinde ise 37 milyon 429 bin 120 civarında olduğunu hatırlattı. Bakan Toskay, 3 Kasım'da yaş itibariyle ilk kez oy kullanacak seçmen sayısını ise 4 milyon 300 bin olarak açıkladı.
HAYALİ NÜFUS YAZAN YERLEŞİM YERLERİNİN LİSTESİ İÇİŞLERİ BAKANLIĞI'NDA Sayımda yapılan hatalar ve hayali nüfus yazımına ilişkin görüşlerini de açıklayan Toskay, sayımı gerçekleştiren anketörler ve diğer alanlarda çalıştırılanlar konusunda sayım komitelerinin sorumlu olduğuna işaret etti. Toskay, DİE olarak bu komite üzerinde idari yaptırım yetkilerinin olmadığını vurguladı. Toskay, 3 milyon 600 civarında hayali nüfus tespit ettiklerini açıklayarak, hayali nüfus yazımının belirlendiği 500 yerleşim yerinin listesini İçişleri Bakanlığı'na verdiklerini anlattı. Toskay, "Buralarda büyük hatalar yapılmıştır. İçişleri Bakanlığı'na bu yerleşim yerlerindeki görevlilerin uyarılması için başvurduk" diye konuştu.
Nüfus sayımının ilk sonuçlarına göre hayali nüfus yazılma teşebbüsünün Türkiye'nin her yerinde olduğunu tespit ettikten sonra konuyu Başbakan'a ilettiğini hatırlatan Toskay şunları söyledi: "Özellikle İller Bankası'ndan yalnız nüfus kriterine dayalı yapılan yardımın, yerleşme yerlerinin belediye olması için tek başına nüfus kriterinin kullanılmasının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ifade ettik ve bu konuda yetkili kurullardan oluşan bir komisyon oluşturulmasını istedik. Başbakan bu tespitimize hak vererek, bir komisyon oluşturdu. Bu komisyon çok ciddi çalışmalar yaptı. Bir yerleşme yerinin belediye olması için nüfus kriterinin yanında bazı kriterler koyabilirmiyiz. Bir yerleşme yerine merkezden kaynak aktarırken nüfus kriterinin yanında hangi kriterlerin aranması uygun olur. Bazı noktalarda anlaşmaya varıldı. Yerel Yönetimler ile ilgili kanun tasarısı Meclis'te. Belediye olma konusunda nüfusun yanında işyerinin yanısıra konut ve bina sayısının da esas alınmasını benimsedi. Ancak, belediyelere İller Bankası'ndan yapılan yardım konusunda henüz bir anlaşma sağlanamadı" dedi.
markasıdır.
Haber Gönder
