Şafilik nedir? Nasıl ortaya çıkmıştır? Nerede yaygındır?

Şafiî mezhebi, adını büyük İslam alimi İmam Şafiî’den almıştır. İmam Şafiî, fıkhi görüşleriyle İslam dünyasında önemli bir yere sahiptir. Bu mezhebe bağlı olan kişiler “Şafiî” olarak adlandırılır. Türkiye’de Hanefi mezhebi en yaygın mezheptir. Ancak Şafiî mezhebine mensup önemli bir nüfus oranı da bulunmaktadır. Peki, Şafilik nedir, nasıl ortaya çıkmıştır?

Şafiîlik, İslam'ın dört büyük Sünni mezhebinden biridir. Şafiî mezhebini ilk kez duyan kişiler, bu mezhebin inanç ve uygulamalarını daha iyi anlamak amacıyla İslami kaynaklara ve akademik çalışmalara bakar. Son dönemlerde Şafiî mezhebine yönelik ilgi artmıştır. Hatta bu konuda yapılan araştırmalar da çoğalmıştır. Kişiler mezhebin yaygın olduğu bölgeler, ibadet anlayışı ve fıkhi hükümleri hakkında daha fazla bilgi edinmek istemektedir. Klasik İslami eserleri ve modern araştırmaları inceleyerek bu mezhebi daha yakından tanımaya da çalışmaktadırlar.

Reklam
Reklam

Şafilik nedir?

Şafiîlik, İslam’ın dört büyük Sünni fıkıh mezhebinden biri olup, adını kurucusu İmam Şafiî’den alır. Bu mezhep, Kur’an, Sünnet, icma (ümmetin görüş birliği) ve kıyas esaslarına dayanarak İslam hukukunun şekillendirilmesini savunan bir mezheptir. Şafiî mezhebi, Hanefî ve Malikî mezheplerinin yöntemlerini dengeleyerek, Hadis ve akılcı yorumları bir arada ele almasıyla öne çıkmaktadır.

İmam Şafiî, İslam hukukunu sistematik bir hale getiren ilk büyük fakihlerden biri olarak kabul edilir. İmam Şafiî'nin getirdiği fıkıh usulü anlayışı, Şafiî mezhebini diğer mezheplerden farklı kılan önemli bir unsurdur.

Şafiî mezhebi nasıl ortaya çıkmıştır?

Şafiî mezhebi, 8. yüzyılın sonları ve 9. yüzyılın başlarında büyük İslam âlimi İmam Şafiî’nin düşüncelerinden geliştirilmiştir. Mezhebin doğuşu, İslam dünyasında farklı hukuk ekollerinin oluştuğu ve fıkhi metodolojinin şekillendiği bir döneme denk gelmektedir.

İmam Şafiî, Medine ve Irak ekollerini inceleyerek bu iki farklı hukuk anlayışını dengeleyen yeni bir fıkıh sistemi oluşturmuştur. İmam Şafii’nin çalışmaları, İslam hukukunun temel kaynaklarını belirleme ve yorumlama yöntemlerini sistematik hale getirmesi bakımından büyük önem taşımaktadır. İmam Şafiî’nin Mekke, Bağdat ve Mısır’daki ilmi faaliyetleri, onun görüşlerinin geniş kitlelere ulaşmasını sağlamıştır. Bu bölgelerde yetiştirdiği öğrencileri, hocalarının eserlerini okuyarak aktarmış ve onun fıkhi görüşlerini tartışmalara açmıştır.

Reklam
Reklam

Şafi mezhebinin özellikleri nelerdir?

  • Namaz sırasında Fatiha suresinden önce her defasında besmele çekmek zorunludur.
  • Namaz sırasında yemek yemek, bir şey içmek veya konuşmak namazı bozar.
  • Karşı cinse dokunmak ve hayvanlara temas etmek abdesti bozar; bu durumda yeniden abdest almak gerekir.
  • Namaz kılabilmek için akıl sahibi olmak gerekir.
  • Erkeklerin altın ve gümüş takı takması ile ipek giysi giymesi haramdır. Kadınların da altın ve gümüş takılar kullanması uygun görülmez.
  • Kâfir birinin evinde yemek veya onların çatal, kaşık, tabak gibi eşyalarını kullanmak mekruhtur.
  • Dövme yaptırmak ve peruk takmak kesinlikle haramdır.
  • Yemek yemeden önce besmele çekmek ve sağ elle yemek gerekir.
  • Yalnızca geviş getiren hayvanların eti helaldir. Hristiyan ve Yahudilerin kestiği hayvanların eti yenebilir.

Şafiî mezhebi nerelerde yaygındır?

Şafiî mezhebi, tarih boyunca İslam dünyasının farklı bölgelerine yayılmıştır. Bu mezhep günümüzde büyük bir inanç kitlesine ulaşmıştır. Günümüzde özellikle Afrika, Orta Doğu ve Asya’nın belirli bölgelerinde yaygın olarak benimsenmiştir.

Reklam
Reklam

Şafiî mezhebinin yaygın olduğu ülkeler arasında Mısır vardır. Mısır, İmam Şafiî’nin uzun yıllar yaşadığı ve mezhebini yaydığı önemli bir merkezdir. Günümüzde de Şafiî mezhebinin güçlü olduğu ülkelerden biridir.

Ülkemizde Hanefî mezhebi en yaygın mezheptir ancak özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde Şafiî mezhebine mensup önemli bir nüfus yaşamaktadır. Bu bölgelerde ve Diyarbakır, Mardin, Şırnak ve Van gibi illerde yaşayan birçok kişi ibadetlerini Şafiî fıkhına göre yerine getirmektedir.

Anahtar Kelimeler: