Konut, arsa, dükkan gibi farklı taşınmaz mülkler gayrimenkuller olarak adlandırılır ve bu gayrimenkullerin sahiplikleri tapu ile belgelenmektedir. Yeni alınan her taşınmaz için tapu çıkartılması, satın alan kişi üzerinde bir tapu belgesi düzenlenmesi gerekir. Bir gayrimenkulün eski sahibinden yeni sahibine kağıt üzerinde aktarılması süreci de tapu işlemleri dahilinde gerçekleştirilmektedir.
Aksamaması ve doğru takip edilmesi gereken bu süreçler birkaç adımdan meydana gelmektedir.
Mülk sahiplerinin güvencesi sahip olunan mülkün türü her ne olursa olsun tapu işlemleri ile sağlanır. Tapu işlemleri süreci mülk sahipliği ve mülkün devir edilmesi ile ilgili birkaç adımdan ibaret olan işlemler ile yapılır. Bu tapu işlemlerinde genel olarak şu aşamalar sırasıyla gerçekleştirilir:
Yapılacak olan işlemler ve istenen belgeler gayrimenkulün türüne ya da alınma biçimine göre değişiklikler gösterebilir. Örnek olarak eğer bir konut satışı gerçekleştirilecekse ve konut, konut kredisi ile alınmışsa taşınmazın üzerindeki ipotek durumu kontrol edilir. Eğer alınan konutun borcu daha bitmemişse ve üzerinde bulunan rehin sonlandırılmamışsa tapu sürecinde işlemler durur ve süreç askıya alınır. Kredi ödemesinin bitmesi ya da tarafların anlaşma sağlamasının ardından alım satım işlemi devam edebilir.
Tapu işlemleri için randevu e-Devlet sistemi üzerinden ya da telefon ile alınabilir. Telefon ile randevu alınacaksa ALO 181 çağrı merkezi aranmalıdır. E-Devlet sistemi üzerinden randevu alma işlemi yapılacaksa önce e-Devlet sistemine T.C. kimlik numarası ve kişiye özel verilen şifre ile giriş yapılması gerekir. Ardından Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden randevu alma işlemi gerçekleştirilir.
İşlemler için taraflardan istenen belgeler şunlardır:
Eğer henüz tamamlanmamış olan bir proje dahilinde konut satın alma işlemi yapıldıysa ödeme tamamlanmış olsa dahi tapunun hemen teslim edilmesi mümkün olmayabilir. Bu süreçte emlak vergisi beyanında bulunulmasına gerek yoktur. Tapu bilgilerinin Tapu Genel Müdürlüğü kayıtları ile uyumlu olması gerekir. Bu yüzden kontrol edilmelidir.
Gerçekleştirilecek olan tapu işlemleri süreçleri içinde öncesinde ve sonrasında dikkat edilmesi gereken durumlar bulunmaktadır. Tüm bu durumlar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde de yayınladığı tapu işlemleri rehberinde belirtilmiştir.
Tapu işlemleri ve tapu devri yaparken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bu noktalar tapu işlemleri rehberine göre belirlenmiştir ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne ait olan resmi internet sitesinde de yer almaktadır. Bu rehberde yer alan bilgilere göre farklı durumlara göre yapılacak olan tapu işlemleri aralarında farklılıklar bulunmaktadır. Dikkat edilmesi gereken durumlardan bazıları şu şekildedir: