Yün kazaklar neden saçları elektriklendirir? Sebebi nedir?

Kazak giyerken saçlardan gelen çıtırtı sesleri aslında statik elektriklenmenin bir göstergesidir. Giysileri kafadan geçirirken saç tellerinizle yün arasında oluşan sürtünme elektrik yüklerinin yer değiştirmesine neden olur. Bu durum en çok kış aylarındaki giysilerde kullanılan yün kumaşlarda görülür. Peki, yün kazaklar neden saçları elektriklendirir? Sebebi nedir?

Elektriklenme dendiğinde insanın aklına genelde daha teknik ya da tehlikeli görünen olaylar gelir. Bu yüzden saçların elektriklenmesi ya da kıyafetlere temas ettiğinde çıtırtı çıkarması günlük yaşamdaki elektriklenme süreci olarak algılanmayabilir. Halbuki kıyafetle saçın temas etmesiyle oluşan statik elektriklenmenin en doğal örneklerden biridir.

Reklam
Reklam

Birçok insan yüz kazak giyerken saçlarının kabardığını ya da elektriklendiğini fark etmiştir. Bu noktada yün kazakların saçları neden elektriklendirdiği sıklıkla araştırılan konulardan biridir.

Yün kazaklar neden saçları elektriklendirir? Sebebi nedir?

Yün kazakların saçları elektriklendirmesi kulağa basit bir günlük sorun gibi gelebilir. Birçok insan bunun nedenini araştırır ve arka planında oldukça ilginç fiziksel bir süreç yatar. Kış mevsiminde bir yün kazağı giyerken saçların bir anda kabarıp havaya kalkması ve minik çıtırtı seslerin duyulması olağan bir durumdur. Bu durum saç tellerinin kazağa yapışmasıyla oluşan statik elektriklenmenin doğal bir sonucudur. Bu olay kazağın dokusu, hava şartları ve saçın yapısı gibi birçok etkenin birleşimi sonucunda ortaya çıkar.

Elektriklenmenin temelinde sürtünme ile meydana gelen yük transferi bulunur. Saç telleri ile yün kazak arasında temas gerçekleştiğinde yüzeydeki elektronlar yer değiştirmeye başlar. Yün kumaş lifli bir yapıya sahip olduğundan elektronları kolayca bırakabilir. Buna ek olarak yükleri farklı şekillerde çekebilen bir malzemedir. Saç ise keratinli yapısı gereği pozitif yüke daha yatkındır.

Reklam
Reklam

Kazağı başınızdan geçirirken saç telleri yünle sürtündüğünde bazı elektronlar saçtan kazağa ya da tam tersi kazaktan saça geçer. Bu durumun sonucunda saç telleri aynı tür elektrik yükünü taşımaya başlar. Aynı yükler birbirini ittiği için saç telleri birbirinden uzaklaşır. Bu da saçların kabarmasına ve elektriklenmiş bir şekilde görünmesine yol açar.

Bu durum, özellikle kış aylarında daha yoğun şekilde yaşanır. Çünkü kışın hava daha kurudur ve nem oranı düşük seviyelerde seyreder. Nem, havadaki su buharı demektir ve su buharı elektrik yüklerini dağıtma konusunda oldukça etkilidir. Nemli bir ortamda statik elektriğin birikmesi zorlaşır; yükler havaya yayılır ve elektriklenme minimumda kalır. Ancak kışın soğuk hava, kapalı alanlarda ise çalışan ısıtıcılar havadaki nemi düşürerek ortamı kuru hâle getirir. Bu kuru ortamda saç ve yün kazak arasındaki sürtünmeyle oluşan yükler havaya kolayca dağılmaz, saç tellerinde birikerek elektriklenmenin daha güçlü hissedilmesine yol açar.

Reklam
Reklam

Yün liflerinin kendi yapısı da elektriklenmeyi artıran bir diğer etkendir. Yünde bulunan doğal kıvrımlar ve yüzeyindeki pulsu yapı sürtünmeyi artırır. Sürtünme etkisi arttıkça elektron geçişi de hızlanır. Yün gibi doğal lifler statik elektriğe sentetik kumaşlar kadar yatkın olmasa da hava kuru olduğu için elektriklenme kapasitesi belirgin şekilde artar. Bilhassa yün kazakların kalın ve hacimli olması saçlarla temas yüzeyini genişlettiği için statik yük aktarımına uygun bir ortam oluşturur.

Saçların elektriklenmeye ne kadar yatkın olduğu ise kişiden kişiye değişebilir. İnce telli ve kuru saçlar bu tür statik yükleri daha kolay toplar. Bu nedenle saç bakım rutininde kullanılan şampuanlar saçın nem oranıyla beraber elektriklenmenin şiddetini etkileyebilir.

Kıyafetlerini giymeden önce ya da giydikten sonra elektriklenmesini önlemek isteyenler çamaşır yumuşatıcılarını tercih etmelidirler. Bu tür ürünler kumaş liflerinde biriken statik elektriği dengeler. Bu sayede giysilerin birbirine yapışmasını ya da saçları çekmesini engeller.

Reklam
Reklam
Haberin Devamı İçin Tıklayın
Anahtar Kelimeler: