Tıp dilinde topuk dikenine osteofit adı verilir. Her topuk ağrısı yaşayan kişide doğrudan topuk dikeni olduğu söylenemez. Bazen tanı koymak zor olabilir. Zira bu tür şikayetler başka ayak problemleriyle de karışabilir. Hastalar genellikle topuğa basarken ayağın altına çivi batıyormuş gibi keskin bir ağrı tarif ederler. Bu ağrı özellikle sabahları ilk adım atıldığında ya da uzun süre oturup ayağa kalkıldığında daha yoğun hissedilir.
Topuk dikeni çoğunlukla yanlış ayakkabı seçimi, aşırı kilo, uzun süre ayakta kalma ya da düztabanlık gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Bu noktada kişiler topuk dikeninin nasıl anlaşılacağı konusunda araştırma yaparlar.
Topuk dikeni çoğu zaman herhangi bir belirti vermez. Fakat bazı kişilerde en fazla görülen şikayet aralıklı zamanlarda ya da sürekli topuk ağrısıdır. Bilhassa topuk dikeninin bulunduğu noktada iltihap oluşursa yürürken ya da koşarken hissedilen ağrı daha belirgin hale gelir. Ağrının nedeni çoğunlukla topuk dikeninden değil dikenle ilişkili olan yumuşak doku hasarıdır.
Bu rahatsızlığı yaşayan kişiler genellikle sabah ilk adımlarında ağrı yaşarlar. Ayağa kalktıklarında sanki ayak tabanlarına bıçak saplanıyormuş ya da iğne batıyormuş gibi keskin bir acı hissederler. Gün içerisinde bu his yerini daha rahatsız edici ya da sürekli bir ağrıya bırakabilir.
Topuk dikeninde görülebilecek diğer belirtiler şunlardır:
Topuk dikeninden şüphelenilen durumlarda kesin tanı koymak için genellikle ayak röntgeni çekilir. Röntgende kemik çıkıntısının net olarak görülmesi topuk dikeninin tanısında en güvenilir yöntemdir. Fakat bazı kişilerde hiçbir belirti olmadığı için topuk dikeninin varlığı başka bir sebeple çekilen röntgen filminde tesadüfen fark edilebilir.
Topuk dikeninin tanısında ortopedik muayene oldukça önemli bir yere sahiptir. Topukta sürekli ya da ara sıra hissedilen bir ağrı yaşayan kişilerin mutlaka bir Ortopedi ve Travmatoloji uzmanına başvurmaları gerekir.
Uzman doktorlar muayene esnasında hastanın topuğuna bastığında ağrı oluşması veya batma hissinin tarif edilmesine yönelik tanıyı tespit edebilirler. Şikayetlere ek olarak röntgen filmi en kesin sonucu gösterecektir. Röntgende topuk kemiğinde dikensi çıkıntının görülmesi tanıyı netleştirir.
Topuk dikeni tedavisinde birçok farklı yöntem uygulanır. Rahatsızlığın ilk aşamasında genellikle ameliyat haricindeki tedaviler tercih edilir. Bunlar arasında istirahat, egzersizler, kişiye özel tabanlık veya ayak sabitleyici kullanımı, iltihap giderici ilaçlar ve gerekirse kortizon enjeksiyonları yer alabilir.
Bununla beraber tedavi sürecinde ağrı kesici kremler, masaj uygulamaları ve fizik tedavi yöntemleri de oldukça faydalıdır. Fakat tüm bu tedavi yöntemlerine rağmen şikayetler devam ederse cerrahi müdahale yani ameliyat gerekebilir.
Topuk dikenine iyi gelen tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir: