BİŞKEK (İHA) - Dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov, doğumunun 80'inci yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterildi.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Sadık Kemal Tural, Türk cumhuriyetleri bilim adamları, sanatçı ve edebiyatçılardan oluşan bir komite kurulduğunu belirterek, Kırgız yazar Aytmatov'u desteklediklerini bildirdi. Elazığ'da Fırat Üniversitesi'nde geçtiğimiz yıl Aytmatov'a 'Türk dünyasına hizmet ödülü' verildiğini hatırlatan edebiyat profesörü Tural, ünlü yazarın Nobel'e aday gösterileceğini de bu toplantıda öğrendiğini ve çok duygulandığını dile getirdi.
Nobel ödülünün Cengiz Aytmatov'un hakkı olduğunu söyleyen Tural, "SSCB'nin insanları tek tip insana dönüştürmeye ve merkezi planlamayla eğitmeye çalıştığı dönemde, birçok aydının mutlaka okuduğu büyük aşk hikayesi "Cemile"yi yazan, rejimle hesaplaşan, başarılı bir yazara ödül vermeyeceksiniz de kime vereceksiniz. Aytmatov eserlerinde her zaman sevgiyi ele alarak savaşa ve savaşın tüm araçlarına karşı çıkmış ve eserlerinde bunu her zaman dile getirmiş bir yazardır. Barışı her zaman uluslararası kesimlere romanlarında yansıtmaya çalışan Aytmatov, tüm eserleri 154 dile çevrilmiş tek Türk cumhuriyetleri kökenli yazar ünvanını da almıştır" dedi.
"Tarafsız bir gözle baktığınızda, edebi zevki ve edebi değeri esas aldığınızda, romanla bütünleşen bir dünya özlemi ile barışa saygılı olan bir dünya gözüyle baktığınızda dünyada ödül verilecek tek aday Cengiz Aytmatov'dur" diyen Prof. Dr. Sadık Kemal Tural, "Aytmatov savaşan bir dünya değil, barışçı dünyayı anlatıyor ve bizi oraya çağırıyor" ifadelerini kullandı.
Sadık Kemal Tural Ankara'da çalışmaların başlatılarak bir kurul kurulduğunu, Aytmatov için İngilizce, Almanca, Fransızca ve Rusça olmak üzere 4 dilde metin hazırlanarak dünyadaki bütün önemli merkezlere dağıtılacağını söyledi. Tural konu ile ilgili herkesten destek beklediklerini de sözlerine ekledi.
Cengiz Aytmatov'ın hayat hikayesine de değinen Prof. Tural , "Cengiz beyin babası ve amcası kurşuna dizilerek öldürülmüş ve halk düşmanı ilan edilmiştir. Böyle bir rejimde insanlar dışlanınca barışa ve sevgiye düşman olurlar. Cengiz bey babaannesi ve halası tarafından büyütülmüş. Babaannesinden içindeki kini dışarı atmayı öğrenmiş. Aytmatov aslında bir veteriner. O atların ve turnaların dilini çok iyi bilir. Ben hayvanları onun kadar iyi tasvir eden başka bir yazar bilmiyorum. Onu bu yönüyle taklit eden çok yazar olmuştur. Ama hiçbiri onun gibi başarılı olamamıştır. O gerçek bir yazar olmakla beraber aynı zamanda gerçek bir insan fenomeni" şeklinde konuştu.
Öte yandan ünlü yazar Cengiz Aytmatov'un Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilmesi ülkesi Kırgızistan'da da sevinçle karşılandı. Kırgızistan Kültür Bakanı Sultan Raev, "Kırgızistan'ın dünyaca ünlü yazarı Cengiz Aytmatov'un Nobel edebiyat ödülüne aday gösterilmesi sadace Kırgız halkının değil Türk dünyasının da büyük başarısıdır"dedi.
Dünyaca ünlü yazar Aytmatov'un eserlerinin 154 dile çevirildigini söyleyen Raev, "Bu büyük insanın Nobel ödülüne aday gösterilmesini sevinç ve mutlulukla karşılıyorum. Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev'in kararıyla, Kırgızistan'da 2008 yılı 'Cengiz Aytmatov Yılı' olarak ilan edildi" ifadelerini kullandı.
Raev yıl boyunca yazarla ilgili uluslararası sergi ve sempozyumlar düzenleneceğini ve kütüphanelerde kitaplar sergileneceğini söyledi.
Öte yandan "Art Ordo" Uluslararası Tiyatro Festivali'nin de bu yıl yazarın adına düzenleneceğini bildiren kültür bakanı, yazarın doğdugu köydeki Cengiz Aytmatov Kültür Merkezi, müze ve diğer binaların da yenileneceğini açıkladı.
Aytmatov eserlerinde, çevre felaketi gibi çağın temel sorunlarına, sanat dünyası içinde çözümler arıyor. Eserlerinin hemen hemen tamamı Türkiye Türkçesi'ne de çevrilen Aytmatov'un eserlerinden bazıları ise şöyle, "Yüzyüze, Erken Gelen Turnalar, Cemile, Oğulla Buluşma, Toprak Ana, Yıldırım Sesli Manasçı, Gün Uzar Yüzyıl Olur, Dişi Kurdun Rüyaları, Kassandra Damgası."
markasıdır.
Haber Gönder
