'Yaratıcılık o cemaatten mesafe almayı gerektirir'

İstanbul (AA) - Nobel ödülü sahibi yazar Orhan Pamuk, "yaratıcılık ve özgür düşüncenin, içinde bulunulan cemaatten bir mesafe almayı gerektirdiğini" belirterek, "Her şeyi sorgulayan, tehlikeleri göze alan ya da en azından edebi yeni duyma, anlatma biçimleri getiren insanlar daha yeni, daha değişik kitaplar yazar" dedi.

Pamuk, Sabancı Üniversitesi Gösteri Merkezinde gerçekleştirilen "Orhan Pamuk ve Edebiyatı Sempozyumu"nun sonunda düzenlenen söyleşiye katılarak, Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Bülent Kahraman'ın sorularını yanıtladı.

Kitaplarında pek çok kitaba ve metne göndermeler bulunduğunu anlatan Pamuk, bazı yazarlardan çok şey öğrendiğini, yararlandığını kaydetti.

Ancak Türkiye'de etki, gönderme, yararlanma gibi konuların birbirinden farklı şeyler olduğunun iyi bilinmediğini dile getiren Pamuk, "Asıl etki, bir yazarın dünyasından etkilenmek ve o dünyadan çıkamamak. Çeşit çeşit etki, yararlanma var. Bunlar birbirine karıştırılıyor" diye konuştu.

Pamuk, Nobel ödülü konuşmasına ilişkin bir soru üzerine de o konuşmada "cemaat dışına çıkmanın" altını çizdiğini, kendi yaptığının da böyle bir yazarlık olduğunu söyledi.

Pamuk, yetenek, araştırma, yaratıcılık, zeka gibi kavramların da bulunduğunu, ancak cemaat dışına çıkmanın ve sabırla araştırmanın yazarlığın önemli bir parçası olduğunu vurguladı.

Pamuk, yazarların muhalif olup olmadığına ilişkin bir soruya da şu yanıtı verdi:

"Elbette yazar dediğimiz adam kızgın bir kişidir. Muhalif olduğu için yazmayı seçer. Mutlu adam gider cemaatle mutluluk içerisinde yaşar. En sonunda bizi bir odaya kapatan şey, içimizdeki mutsuzluk, toplumla uyumumuzu zorlaştıran bir tuhaflık mı diyeyim, değişik ve bu toplumu ve bizi mutsuz eden ayrıntıları sorgulama enerjisini veren bir aykırılık, değişiklik, tuhaflıktır."

Herkesin içinde yaratıcılık olduğuna inandığını, ancak cemaatin insanların içindeki değişik kişiliği öldürdüğünü vurgulayan Pamuk, şunları kaydetti:

"Yaratıcılık, yazarlık, özgür düşünce, o cemaatten bir mesafe almayı gerektirir. Ama yazar olmak için illa ki muhalif olmak gerekmez. Çok değişik cemaat dışı görüşlere sahip olabilirsiniz, ama sonra bunları gidip Knut Hamsun gibi Nazi partisine de verebilirsiniz. Bu muhalefet kelimesi çok güncel, siyasi oluyor, değiştirmek lazım. Ama herkesin benimsediği şeylere yoğun bir şekilde karşı olan insanın yazar olma ihtimali daha yüksektir diye söyleyebiliriz."

Pamuk'un konuşmasının sonunda iki öğrenci "Ermeni soykırımı yoktur" yazılı pankart açarak, "Ermeni soykırımı yoktur, yalandır" diye bağırdı.

Öğrenciler, diğer izleyicilerin alkışla protestosu üzerine salondan çıktı.