Günümüz Pakistan ve Hindistan topraklarına yayılan İndus Vadisi uygarlığı, gelişmiş şehir planlaması ve ticaret ağlarıyla biliniyor. Ancak bu medeniyetin dili ve hayat biçimi hala büyük ölçüde bilinmezliğini koruyor. En büyük gizem ise, bugüne kadar çözülemeyen yazısı.
TRT Haber'de yer verilen habere göre Hindistan’ın Tamil Nadu eyaleti, İndus yazısını çözecek kişiye 1 milyon dolar ödül vereceğini duyurdu. Washington Üniversitesi'nden Prof. Rajesh P. N. Rao, "Bu yazıyı çözebilirsek Güney Asya tarihine dair önemli bir soruya cevap bulabiliriz." dedi.
İndus yazısının hala anlaşılamamasının başlıca nedenleri olarak şunlar gösteriliyor:
Az sayıda yazıt bulunması: Şimdiye kadar yalnızca 4 bin kadar yazıt keşfedildi.
Kısa metinler: Yazıtların çoğu yalnızca 4-5 sembolden oluşuyor.
Çift dilli bir belge olmaması: Rosetta Taşı gibi karşılaştırma yapmaya imkan tanıyacak bir eserin eksikliği çözümü zorlaştırıyor.
Bilim insanları, yazının sağdan sola yazıldığını ve ticaret ya da dini amaçlarla kullanıldığını düşünüyor. Ancak kesin bir çözüm henüz bulunabilmiş değil.
İndus yazısının çözülebilmesi, Hindistan'daki kültürel tartışmalara da ışık tutabilir.
Sanskrit kökenli olduğu iddiası: Bazı gruplar, İndus halkının Sanskritçeye yakın bir dil konuştuğunu öne sürüyor.
Dravidyan kökenli olduğu iddiası: Diğer görüşe göre İndus dili, Güney Hindistan’daki Dravidyan dilleriyle bağlantılı olabilir.
Bu tartışma, Hindistan’daki etnik kimlik politikalarının da bir parçası haline gelmiş durumda.
Bilim insanları, yapay zeka ve bilgisayar analizleriyle yazının şifrelerini çözmeye çalışıyor. Ancak kesin bir sonuca ulaşmak için yeni arkeolojik keşiflere ve uluslararası iş birliğine ihtiyaç duyuluyor.
Ödülün açıklanmasıyla birçok amatör araştırmacı da kendi teorilerini öne sürmeye başladı. Ancak uzmanlar, yazının bilimsel kanıtlarla çözülebileceğini vurguluyor. Binlerce yıllık bu gizem, geçmişten günümüze bir mesaj taşıyor olabilir. Ancak bu mesajın okunabilmesi için daha fazla zamana ve araştırmaya ihtiyaç var.