Yemeklere lezzet katmak amacıyla kullanılan soğan, aynı zamanda salataların da vazgeçilmez malzemelerden biridir. Soğan keserken en sık karşılaşılan durumlardan biri gözlerden yaş gelmesidir. Gerek pişmiş gerekse çiğ olarak da tüketilebilen soğanın göz sağlığı üzerinde de olumlu etkileri vardır. Bazı kişilerin soğan doğrarken gözlerinden ağlar gibi yaş akarken kimisinin ise akmamaktadır. Soğan keserken gözyaşının akmamasının altında yatan birçok farklı sebep vardır.
Soğan doğrama esnasında en sık yaşanan olaylardan biri gözyaşı akmasıdır. Birçok kişinin soğan keserken gözlerinden ağlarcasına yaş gelebilmektedir.
Soğan, Allium bitki familyasına mensup olan bir sebze türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Soğan doğrama işleminde gözlerden yaş akmasının genel nedeni soğan bünyesinde bulunan enzimlerden kaynaklıdır.
Kimyasal tepkimelerin hız süresini yükseğe çeken biyomoleküller, enzim olarak tabir edilmektedir. Soğan içerisinde sülfid denilen bir madde bulunmaktadır. Enzimler bu madde ile etkileşime geçtiğinde ortaya gaz olarak ifade edilen sülfür oksit çıkmaktadır. Sülfür oksit gazı havaya doğru yayılıp, göz ile temas ettiğinde ise gözlerde bir yanma meydana gelmekte ve bunun neticesinde de gözlerden yaşlar süzülmektedir. Birçok insan bu kimyasal gazdan dolayı soğan doğrarken ağlamaklı bir hale bürünmektedir.
Soğan insanların gözlerinden yaş gelmesine sebep olan sebze çeşitlerinden biridir. Gerek kesildiğinde gerek rendelendiğinde ya da ezildiğinde ortaya kimyasal bir gaz yayılmaktadır. Bu kimyasal gaz göze ulaştığında gözde yanma hissi oluşmakta ve bu yanmadan kaynaklı yaşlar akmaya başlamaktadır. Fakat bazı insanlarda soğan doğrama sırasında gözlerden yaş akma durumu yaşanmamaktadır.
Soğan doğrama sırasında bazı pratik yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemler sayesinde insanlar daha rahat bir şekilde gözlerden yaş akmadan soğanı kesebilmekte veya rendeleyebilmektedir. Soğan doğrama esnasında gözleri yakmaması için uygulanabilecek yöntemlerden biri soğanı su dolu bir kap içerisinde kesmektir. Bunun dışında kesmek için kullanılan bıçağı sudan geçirip kullanmak da etkili olan yöntemler arasındadır.
Bir diğer yöntem ise soğan doğrarken ağız bölgesinden nefes alınmasıdır. Bir yandan ağızdan nefes almak ve ağızda şeker ya da limon gibi malzemelerden birini bulundurmak, soğan kesilince ortaya çıkan kimyasal gazın doğrudan etkilemesini önlemektedir.
Soğan kesme işleminde gözlerden yaş süzülmemesinin farklı nedenleri de olabilmektedir. Göz sağlığı ile alakalı olumsuz bir durum varsa bu durum gözlerden yaş akmasını engelleyebilir.
İnsanlar gerek üzüldüklerinde gerekse sevindiklerinde duygularını ifade edebilmek için çoğunlukla ağlamaktadır. Ağlamak bir olaydan kaynaklı olabileceği gibi daha basit durumlardan kaynaklı da olabilmektedir. İnsanların gözlerinden yaş akmasına sebebiyet veren ana faktörlerden biri sebze olarak bilinen soğandır. Soğan, bağışıklık güçlendirici etkisi olan ve bünyesinde yüksek oranda antioksidan barındıran önemli sebzelerden biridir.
Soğanı dilimlerken içinden kimyasal olan bir gaz çıkmaktadır. Bu gaz havaya dağılıp doğrudan göz ile buluştuğunda gözlerde yanma ve sulanma görülmektedir. Ancak bazı insanlarda çeşitli nedenlerden ötürü gözyaşı akmayabilmektedir. Göz sağlığını doğrudan etkileyen bu durum bazen kısa süre içinde kendiliğinden geçerken kimi zaman daha ciddi rahatsızlıkların görülmesine neden olabilmektedir.
Gözyaşının akmamasının temel sebeplerinden biri gözyaşı kanallarının tıkanmasıdır. Ayrıca gözyaşı üretmede görev alan gözyaşı bezleri doğru bir şekilde çalışmadığında da gözlerden yaş gelmeyebilmektedir. Bu durum gözlerde kuruluk sorununun görülmesine yol açabilmektedir.